Η Ρούμελη, με το Πάσχα και τα έθιμα που το συνοδεύουν, είναι ένας προορισμός με ιδιαίτερα έντονο ελληνικό χρώμα, βαθιές ρίζες μέσα στον χρόνο και με άρωμα παράδοσης.
Οι μεγάλες παρέες, το αρνί στη σούβλα και η διασκέδαση είναι στοιχεία που θα βρει ο επισκέπτης σε κάθε χωριό, μαζί με τη ρουμελιώτικη φιλοξενία. Τα πασχαλινά έθιμα στη Ρούμελη έλκουν την καταγωγή τους από τον περασμένο αιώνα και όχι μόνο δεν ξεθωριάζουν με το πέρασμα του χρόνου, αλλά ζωντανεύουν όλο και περισσότερο, καθώς οι νεότερες γενιές συμμετέχουν με ιδιαίτερο μεράκι και κέφι.
Συνάντηση επιταφίων
Μεγαλοβδόμαδο στη Λαμία και ειδικά τη Μεγάλη Παρασκευή ξεχωρίζει η περιφορά και κυρίως η συνάντηση των επιταφίων στην πλατεία Πάρκου της πόλης με τη συμμετοχή της Φιλαρμονικής και χιλιάδων κατοίκων και επισκεπτών. Μετά το τέλος της περιφοράς των επιταφίων επικρατεί το αδιαχώρητο στα μεζεδοπωλεία με τα σαρακοστιανά, μέσα και έξω από την πόλη της Λαμίας.
Υπάτη
Οι εκδηλώσεις το Πάσχα έχουν ως επίκεντρο το προαύλιο του ναού του Αγίου Νικολάου, όπου κάθε χρόνο συγκεντρώνονται ντόπιοι και ξένοι για να χορέψουν στους ρυθμούς της ελληνικής δημοτικής παράδοσης.
Στην Υπάτη, το απόγευμα της Κυριακής του Πάσχα μετά την Αγάπη ξεκινούν εκδηλώσεις με έθιμα με ιστορία χρόνων, ενώ στο προαύλιο της εκκλησίας του Αγ. Νικολάου, ο παπάς σέρνει τον αναστάσιμο χορό, ψάλλοντας το «Χριστός Ανέστη». Κάθε χρόνο αυτή την ημέρα, σύσσωμος ο λαός της Υπάτης, αλλά και της ευρύτερης περιοχής αναβιώνει και κρατάει ζωντανό αυτό το έθιμο. Ακολουθεί λαϊκό πανηγύρι στην πλατεία με άφθονο κρασί και ντόπια ψητά.
Την δεύτερη ημέρα του Πάσχα, στα Λουτρά Υπάτης, χορεύεται ένας ιδιαίτερος χορός που έρχεται κατευθείαν από την τοπική παράδοση: ο «κλειστός» χορός έχει τις ρίζες του στο Νεοχώρι Υπάτης.
Οι εορταστικές εκδηλώσεις συνεχίζονται για ακόμη δύο ημέρες, την Τρίτη του Πάσχα στην Αγία Παρασκευή του χωριού Μεξιάτες, όπου στήνεται διπλός γυριστός χορός που έχει ρίζες στην Τουρκοκρατία.
Την Τετάρτη πραγματοποιείται η μεγάλη πορεία των αντρών του χωριού της Υπάτης μέχρι την Παναγία Αρσαλή. Το απόγευμα, μόνον οι άνδρες, ανεβαίνουν στην Παναγία Αρσαλή (Αγία Ιερουσαλήμ), διανύοντας με τα πόδια μια απόσταση περίπου δύο ωρών, για να φτάσουν στην σπηλαιο-εκκλησιά.
Εκεί ψάλλουν τον εσπερινό και διανυκτερεύουν, ενώ στην Υπάτη το ίδιο βράδυ οι γυναίκες και τα παιδιά ανάβουν φωτιές στο κεντρικό σταυροδρόμι, για να κάψουν τα παλιά μαγιάτικα στεφάνια, χορεύοντας και τραγουδώντας παραδοσιακά μαγιάτικα τραγούδια. Όσοι αντέχουν, πηδούν πάνω από τις φωτιές.
Την Πέμπτη το πρωί οι «Αρσαλιώτες» τελούν θεία λειτουργία και στη συνέχεια κατεβαίνουν στην Υπάτη, όπου οι Υπαταίοι τούς υποδέχονται στη θέση «Περιβόλια» με ζωντανή μουσική. Χορός και λαϊκό πανηγύρι ακολουθεί στην πλατεία της Υπάτης.
Η Αγία Ιερουσαλήμ είναι η Αγία των σπηλαίων και των βράχων και το έθιμο προέρχεται από τα αρχαία ελληνορωμαϊκά Ροζάλια (παγανιστικές εορτές της Άνοιξης), ενώ κατά τους χρόνους της Επανάστασης του 1821 η Αγία Ιερουσαλήμ υπήρξε ορμητήριο και σημείο συνάντησης των οπλαρχηγών της περιοχής.
Αμφίκλεια Φθιώτιδας
Δεν ψήνει ο καθένας μόνος το αρνί του, αλλά όλη η γειτονιά μαζί. Έτσι συντηρούν μια παράδοση ετών αλλά και γενεών. Στις γειτονιές και τα σταυροδρόμια της Αμφίκλειας βλέπεις να ψήνονται 10-15 ίσως και περισσότερα αρνιά στη σειρά. Ταυτόχρονα, οι νοικοκυρές μαγειρεύουν τα συκωτάκια και τα έντερα από τα αρνιά και τα σερβίρουν σε όλη τη γειτονιά μαζί με κόκκινα αυγά. Πριν από το τέλος του ψησίματος, όλοι μαζί λένε το «Χριστός Ανέστη» και πριν ο καθένας πάρει τον δρόμο για το γιορτινό τραπέζι του σπιτιού του θα πρέπει πρώτα να ολοκληρωθεί το γλέντι στην παρέα έστω και αν εισφέρουν μία πλάτη από το αρνί ή κάποιες φορές και περισσότερο. Μάλιστα πολλές από τις παρέες, που έχουν ριζώσει διαχρονικά, φροντίζουν να εξασφαλίσουν ρεφενέ ένα μικρό αρνί για να βγει από τη φωτιά πρώτο ώστε να το «θυσιάσουν» στο γλέντι της παρέας.
Αρκίτσα
Τη Δευτέρα του Πάσχα πραγματοποιείται το έθιμο της Ρωμάνας, το οποίο αναβιώνει ο πολιτιστικός σύλλογος. Γυναίκες, με τοπικές ενδυμασίες τραγουδώντας το τραγούδι της Ρωμάνας συγκεντρώνουν χρήματα και υλικά για να φτιάξουν παραδοσιακές πίτες. Το ίδιο απόγευμα στην εκκλησία του Αγίου Γεωργίου υπό τους ήχους παραδοσιακής μουσικής προσφέρουν τις πίτες που ετοίμασαν και γίνεται ένα κλασικό γλέντι με χορό και κρασί.
Δυτική Φθιώτιδα: Η αγιασμένη «σκλίδα»
Στα χωριά της δυτικής Φθιώτιδας τη νύχτα της Ανάστασης, ένας επίτροπος της εκκλησίας παίρνει μια σκλίδα (καλάμι από βρίζα) αγιασμένη από τον αγιασμό των Φώτων, ανεβαίνει στο καμπαναριό ψηλά και την ανάβει για να προφυλαχθεί ολόκληρη η περιοχή από το χαλάζι. Το φως της Ανάστασης, από το αγιασμένο από τα Φώτα καλάμι, έχει τη δύναμη να προστατεύσει ολόκληρη την περιοχή που θα φωτίσει.
(Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ)