Ο ιός του Δυτικού Νείλου μεταδίδεται κυρίως με το τσίμπημα μολυσμένων «κοινών» κουνουπιών. Τα κουνούπια μολύνονται από μολυσμένα πτηνά (ορισμένα είδη κυρίως άγριων πτηνών), ενώ οι άνθρωποι που έχουν μολυνθεί δεν μεταδίδουν περαιτέρω
τον ιό σε άλλα κουνούπια.
Η πλειοψηφία των ατόμων που μολύνονται από τον ιό δεν αρρωσταίνουν καθόλου ή παρουσιάζουν μόνο ήπια νόσο, ενώ λίγα άτομα (<1% όσων μολύνονται) εμφανίζουν σοβαρή νόσο που προσβάλλει το νευρικό σύστημα (κυρίως εγκεφαλίτιδα ή
μηνιγγίτιδα). Άτομα μεγαλύτερης ηλικίας (άνω των 50 ετών) κινδυνεύουν περισσότερο να αρρωστήσουν σοβαρά, καθώς και άτομα με ανοσοκαταστολή και χρόνια υποκείμενα νοσήματα.
Η επιδημιολογική επιτήρηση της νόσου, η έγκαιρη εφαρμογή κατάλληλων ολοκληρωμένων προγραμμάτων διαχείρισης κουνουπιών και η λήψη μέτρων ατομικής προστασίας από τα κουνούπια αποτελούν διεθνώς τα πλέον ενδεδειγμένα μέτρα για την πρόληψη και τον έλεγχο της νόσου.
Η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας εφαρμόζει ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα διαχείρισης των πληθυσμών των κουνουπιών. Η καταπολέμηση των κουνουπιών σύμφωνα με την διεθνή πρακτική στηρίζεται πρωτίστως στην εφαρμογή μέτρων διαχείρισης του περιβάλλοντος για τον περιορισμό των εστιών ανάπτυξής τους.
Επισημαίνουμε την ανάγκη χρήσης ατομικών μέτρων προστασίας από τα κουνουπια δεδομένου ότι αποτελούν ένα σοβαρό παράγοντα κινδύνου για την εξάπλωση ασθενειών όπως ο ιός του Δυτικού Νείλου, πέρα από τα προγράμματα καταπολέμησης κουνουπιών που υλοποιούνται κατά περιοχή.
- Χρήση κατάλληλων ενδυμάτων. Ρούχα που καλύπτουν όσο περισσότερο γίνεται το σώμα, κατά προτίμηση ανοιχτόχρωμα και φαρδιά.
• Χρήση εντομοαπωθητικών (αντικουνουπικά). Εφαρμόζονται στα ακάλυπτα μέρη του σώματος και στα ρούχα. Ο χρόνος δράσης τους είναι από 1 έως 4 με 5 ώρες ανάλογα με την περιεκτικότητα σε δραστική ουσία. Κατά τη εφαρμογή τους θα πρέπει να ακολουθούνται οι οδηγίες χρήσης τους. Να μην απλώνονται σε ερεθισμένο ή με πληγές δέρμα. Αν υπάρξει ερεθισμός διακόπτεται η χρήση του. Στα παιδιά, η επάλειψη γίνεται από ενήλικα. Τα εντομοαπωθητικά απλώνονται μετά από το αντηλιακό. - Προσοχή από το σούρουπο μέχρι το χάραμα, ώρες κατά τις οποίες ταπερισσότερα είδη κουνουπιών τσιμπούν.
- Χρήση αντικουνουπικών πλεγμάτων (σήτες) στα ανοίγματα του σπιτιού ( παράθυρα, φεγγίτες, αεραγωγούς τζακιού)
- Χρήση εντομοκτόνων στον αέρα: αεροζόλ, ταμπλέτες, εξατμιζόμενο διάλυμα, σπιράλ (φιδάκι). Αυτά δεν πρέπει να εφαρμόζονται στο δέρμα.
- Χρήση κουνουπιέρας κατά τον ύπνο, κυρίως των παιδιών, σε περιοχές με μεγάλη πυκνότητα κουνουπιών
- Χρήση ανεμιστήρα ή κλιματιστικού. Ο δροσερός αέρας μειώνει τη δραστηριότητα των κουνουπιών αλλά δεν τα σκοτώνει. Η χρήση ανεμιστήρων δυσχεραίνει την προσέγγιση των εντόμωνκο
- Χρήση λαμπτήρων κίτρινου χρώματος για το φωτισμό εξωτερικών χώρων (προσελκύουν λιγότερο τα κουνούπια).