Ευελιξία, ταχύτητα, αποτελεσματικότητα και διαφάνεια αποτελούν τις λέξεις «κλειδιά» για τους Αναπτυξιακούς Οργανισμούς στον προγραμματισμό και την υλοποίηση σε ευρεία κλίμακα του σημαντικού έργου στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, επαναπροσδιορίζοντας τις διαδικασίες για την υλοποίηση στρατηγικών πλάνων και σχεδίων από Δήμους-Μετόχους και την άμεση εκτέλεση τους προς όφελος της κοινωνίας και των δημοτών.
Αυτό επισημάνθηκε στο επιστημονικό συνέδριο που πραγματοποιήθηκε στις Ολυμπιακές Εγκαταστάσεις Tae Kwon Do του Παλαιού Φαλήρου από 25 έως 27 Μαΐου 2023 και διοργάνωσε η Πανελλήνια Ενωση Γενικών Γραμματέων Τοπικής Αυτοδιοίκησης «Κλεισθένης» σε συνεργασία με το Δήμο Παλαιού Φαλήρου.
Στο συνέδριο συμμετείχε και ο Αναπτυξιακός Οργανισμός «ΑΜΦΙΚΤΥΟΝΙΕΣ Α.Ε» με εισηγητή τον Πρόεδρο του Διοικητικού Συμβουλίου του Αναπτυξιακού Οργανισμού Τοπικής Αυτοδιοίκησης «ΑΜΦΙΚΤΥΟΝΙΕΣ ΑΕ και Δήμαρχο Λαμιέων Θύμιος Καραΐσκο ο οποίος τόνισε και τα εξής:
«… Η τοπική ανάπτυξη προϋποθέτει μια ευρεία συμμετοχική διαδικασία, ικανή αφενός στο να οδηγήσει στον εκσυγχρονισμό ή/και αλλαγή των στοιχείων εκείνων που απαρτίζουν τη δομή ενός κοινωνικού συνόλου μιας περιοχής κι αφετέρου να επιτύχει κοινωνική και υλική πρόοδο για την πλειονότητα των μελών του κοινωνικού αυτού συνόλου. Υπό την έννοια αυτή, η τοπική ανάπτυξη αποτελεί τον αντικειμενικό σκοπό κάθε αναπτυξιακής πολιτικής, υιοθετεί τη στρατηγική της από τη βάση και την εφαρμόζει, παράλληλα με την εθνική και περιφερειακή στρατηγική, ενεργοποιώντας τόσο τον τοπικό πληθυσμό όσο και τις υπόλοιπες αναπτυξιακές πρωτοβουλίες της περιοχής.
Δεδομένου ότι η ανάπτυξη αυτή βασίζεται πρωτίστως σε τοπικούς παράγοντες, ήτοι οικονομικούς, ανθρώπινους και πολιτιστικούς πόρους καθώς και στις θεσμικές διαδικασίες, κρίσιμο στοιχείο της είναι η πορεία της να είναι διαρκής και βιώσιμη, ώστε να μπορούν οι κάτοικοι και οι τοπικοί θεσμοί να αναδείξουν τις ιδιαιτερότητες και την ταυτότητα της περιοχής τους, αξιοποιώντας ορθολογικά και αποτελεσματικά προς αυτήν την κατεύθυνση πόρους, δυναμικές, καλές πρακτικές, πολύτιμες συνεργασίες και εμπειρίες. Προς την επιδίωξη του σκοπού αυτού, ένας μοχλός ενεργοποίησης όλων των εμπλεκόμενων φορέων που λειτουργεί παράλληλα και ως μηχανισμός στήριξης, ενημέρωσης κι ανανέωσης των οικονομικών δραστηριοτήτων αποτελεί καθοριστικό στοιχείο επίτευξης του επιδιωκόμενου αποτελέσματος, τόσο σε βραχυπρόθεσμο όσο κυρίως και σε μακροπρόθεσμο επίπεδο με πολλαπλασιαστικά οφέλη.
Το σημαντικό αυτό ρόλο ως προς την προώθηση, παρακολούθηση και υποστήριξη της αναπτυξιακής διαδικασίας στους Δήμους – μετόχους μπορεί να διαδραματίσει ο Αναπτυξιακός Οργανισμός που ιδρύεται στη βάση του Ν.4764/2020, αποτελώντας ένα νέο επίπεδο σύνδεσης και υποβοήθησης του δημοσίου και ιδιωτικού τομέα των μετόχων.
Στη βάση επιδίωξης ενός κοινού στόχου, λειτουργώντας συνεργατικά με την Τοπική Αυτοδιοίκηση και όλους τους κοινωνικούς και οικονομικούς εταίρους της περιοχής, με την τεχνογνωσία του, την κατάλληλη οργανωτική δομή, το έμπειρο στελεχιακό δυναμικό του καθώς και τη δικτύωσή του με άλλους επιστημονικούς και αναπτυξιακούς φορείς, οι Αναπτυξιακοί Οργανισμοί μπορούν να συμβάλλουν μακροπρόθεσμα στην ορθολογική επιλογή των στόχων, των μεθόδων αλλά και του τρόπου προώθησης και επίτευξης της τοπικής ανάπτυξης. Κατ’ αυτό τον τρόπο θα επιτύχει να καταστεί δυνατός ένας μακροχρόνιος σχεδιασμός σε τοπικό επίπεδο, με γνωστές και σταθερές οικονομικές δυνατότητες και υπαρκτή στελεχιακή και τεχνική υποδομή πραγματοποίησής του, εξασφαλίζοντας για την τοπική κοινωνία την ευχέρεια σχεδιασμού και υλοποίησης ενός ρεαλιστικού και βιώσιμου στρατηγικού σχεδίου τοπικής ανάπτυξης.
Ως φορέας σχεδιασμού και διαχείρισης ολοκληρωμένων χωρικών προγραμμάτων, ωρίμανσης και παρακολούθησης δημοσίων έργων καθώς και ως ένας αξιόπιστος μηχανισμός υλοποίησης δράσεων υποστήριξης ανθρώπινου δυναμικού, ο Αναπτυξιακός Οργανισμός μπορεί να επιφέρει σημαντικά αποτελέσματα στην τοπική οικονομία και στους τρεις κεντρικούς άξονες που οριοθετούν το εννοιολογικό πλαίσιο της τοπικής ανάπτυξης. Ειδικότερα :
-Στον οικονομικό άξονα: ενίσχυση τοπικών αγορών με την εξεύρεση και εισαγωγή πόρων, ανάπτυξη συνεργατικών σχέσεων με στόχο την αύξηση της απασχόλησης των επιχειρήσεων και την παράλληλη μείωση της ανεργίας, εισαγωγή καινοτομίας και τεχνογνωσίας στο παραγωγικό σύστημα των Δήμων και των υπόλοιπων μετόχων, αξιοποίηση αναπτυξιακών και επενδυτικών εργαλείων, ενθάρρυνση-αναζωογόνηση της επιχειρηματικής δραστηριότητας και των νέων μορφών κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας με έμφαση στη νεανική, νεοφυή καινοτόμα και εξωστρεφή επιχειρηματικότητα, αξιοποίηση της περιουσίας των Δήμων – μετόχων μέσω της κατάρτισης και υλοποίησης προσοδοφόρων επενδυτικών σχεδίων.
-Στον πολιτικοδιοικητικό άξονα: εισαγωγή καινοτομιών και τεχνογνωσίας, προτεραιοποίηση των αναγκών και των προβλημάτων των Δήμων – μετόχων, ανάδειξη των συγκριτικών πλεονεκτημάτων των, προώθηση – υποστήριξη της δημιουργίας νέων ή/κι εκσυγχρονισμού θεσμών, φορέων και σχημάτων της τοπικής κοινωνίας, συντονισμένη εφαρμογή πολιτικών της αυτοδιοίκησης σε δημοτικό, διαδημοτικό ή στον ευρύτερο συγκεκριμένο γεωγραφικό χώρο, εξωστρέφεια των Δήμων – μετόχων.
-Στον κοινωνικοπολιτιστικό άξονα: αύξηση της απασχόλησης, αναβάθμιση των δεξιοτήτων του εργατικού δυναμικού, αξιοποίηση πόρων, εισαγωγή καινοτομίας και τεχνογνωσίας τις τοπικές κοινωνίες, προστασία – ανάδειξη και αξιοποίηση της πολιτιστικής κληρονομιάς και ταυτότητας και συγχρόνως αναβάθμιση του τουριστικού – πολιτιστικού προϊόντος των Δήμων, βελτίωση και ανάδειξη του αστικού περιβάλλοντος και εφαρμογή πολιτικών προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος, ενίσχυση της πολιτικής προστασίας και διασφάλιση της δημόσιας υγείας, εκσυγχρονισμός και συνοχή των κοινωνικών δομών.
Ο Αναπτυξιακός Οργανισμός Α.Ε. λειτουργώντας παράλληλα ως μία σύγχρονη οντότητα που εξυπηρετεί το δημόσιο συμφέρον και προτάσσει την κοινωνική του χρησιμότητα, συμβάλλει και ο ίδιος στην ενίσχυση της τοπικής οικονομίας με τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, ευκαιριών επένδυσης και απασχόλησης στους Δήμους – μετόχους. Με τη συμμετοχή του δε, σε συνεργασίες, συνέργειες και συμπράξεις, σε αναπτυξιακού χαρακτήρα στρατηγικές και προγράμματα με επιχειρήσεις, οργανισμούς κοινής ωφέλειας και άλλα φυσικά ή νομικά πρόσωπα στην Ελλάδα και στο εξωτερικό μπορεί τεκμηριωμένα να υποστηρίξει ενδογενώς την τοπική ανάπτυξη.
Οι ρόλοι του Δημόσιου και του Ιδιωτικού τομέα είναι σαφώς ορισμένοι και διακριτοί:
-Αξιοποιείται η τεχνογνωσία και η αποτελεσματικότητα του ιδιωτικού τομέα ενώ παράλληλα οι Δήμοι διατηρούν ισχυρό εποπτικό ρόλο.
-Κατασκευάζονται ποιοτικά έργα και ταυτόχρονα παρέχονται υψηλού επιπέδου υπηρεσίες στους πολίτες/ χρήστες των έργων αυτών.
-Αποτελεί σημαντικό εργαλείο τόνωσης της οικονομικής ανάπτυξης μοχλεύοντας ιδιωτικούς πόρους σε αναπτυξιακά έργα με πολλαπλασιαστικό όφελος.
-Ο δημόσιος φορέας διατηρεί την ιδιοκτησία των παγίων και τον ισχυρό ρυθμιστικό και εποπτικό του ρόλο, παρέχοντας την ευκαιρία να υλοποιούνται δημόσια έργα ακόμα και σε δυσχερείς οικονομικές συγκυρίες.
-Το αποτέλεσμα θα είναι να υπάρξει επιτάχυνση στην παραγωγική ανασυγκρότηση και την ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής μέσα από την δημιουργία ποιοτικών θέσεων εργασίας και τη βελτίωση των παρεχόμενων προς τους πολίτες υπηρεσιών.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Τον Ιούνιο του 2020 πέντε Δήμοι της ΠΕ Φθιώτιδας οι Δήμοι Λαμιέων, Δομοκού, Στυλίδος Μακρακώμης και Αμφίκλειας – Ελάτειας, έλαβαν ισάριθμες αποφάσεις των Δημοτικών Συμβουλίων τους για τη σύσταση του πρώτου Αναπτυξιακού Οργανισμού στη χώρα, με την ονομασία ΑΜΦΙΚΤΥΟΝΙΕΣ, αναβιώνοντας συμβολικά, με αυτό τον τρόπο, την πιο σημαντική αρχαία Αμφικτυονία της χώρας, αυτή της Κεντρικής Ελλάδας.
Καταφέραμε στο σύντομο διάστημα λειτουργίας του, να δημιουργήσουμε στέρεες βάσεις, με αξιόλογα κι έμπειρα στελέχη από τον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, με σύγχρονες εγκαταστάσεις, άρτιο τεχνολογικό εξοπλισμό, επιστημονική και μεθοδολογική προσέγγιση στις εργασίες του.
Σήμερα, τρία χρόνια μετά, ο Αναπτυξιακός Οργανισμός «πήρε μπροστά» κι εξυπηρετεί πλέον όχι μόνο τους Δήμους – μετόχους αλλά και άλλους Δήμους της ευρύτερης περιοχής, παρέχοντας πλήρη τεχνική υποστήριξη τόσο σε μελετητικό όσο και σε εκτελεστικό επίπεδο.
Να αναφέρω ως παράδειγμα μόνο, ότι στο πλαίσιο της προετοιμασίας αιτήσεων χρηματοδότησης μέσω του προγράμματος Α.ΤΡΙΤΣΗΣ, ο Οργανισμός συνέδραμε μελετητικά σε έργα προϋπολογισμού μεγαλύτερου των 120 εκ. Ευρώ. Εξάλλου, στη διαδικασία διεκδίκησης έργων για το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας ο Αναπτυξιακός Οργανισμός μελέτησε, ωρίμασε κι ενέταξε προς χρηματοδότηση έργα π/υ 80.000.000 ευρώ.
Μπορούμε πλέον τεκμηριωμένα να υποστηρίξουμε ότι η λειτουργία του Αναπτυξιακού Οργανισμού διασφαλίζει συγκεκριμένες θετικές επιπτώσεις στις δραστηριότητες των μετόχων – φορέων της. Ο Οργανισμός αποτέλεσε αρχικά τον αναπτυξιακό βραχίονα των Δήμων – μετόχων και των υπηρεσιών και στη συνέχεια, μέσα από την τεχνογνωσία που ανέπτυξε και συνεχώς διευρύνει, είναι σε θέση, να προσφέρει στήριξη στη γνώση, την καινοτομία και την κοινωνικο-οικονομική ανάπτυξη της περιοχής.
Σε δεύτερο χρόνο, η συνεργασία του Οργανισμού με φορείς και οντότητες του δημόσιου και ιδιωτικού χώρου, αναμένεται να προσελκύσει και να διευκολύνει τις αναπτυξιακές επενδύσεις δημόσιου και ιδιωτικού χαρακτήρα. Με την ολοκλήρωση ολοένα και περισσότερων, αυτού του είδους, επενδύσεων η ανταγωνιστική θέση των Δήμων – μετόχων θα ενισχυθεί. Η συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στην υλοποίηση έργων και υπηρεσιών αναπτυξιακού χαρακτήρα γίνεται είτε με τη μορφή του εταίρου με τον φορέα υλοποίησης τους, είτε με τη μορφή του παροχέα υπηρεσιών προς το Δημόσιο.
Επιτρέψτε μου να σταθώ εδώ στο παράδειγμα του έργου της Πανελλήνιας Έκθεσης Λαμίας. Ένα έργο προπομπός της αναπτυξιακής επιτάχυνσης της Λαμίας, έργο πυλώνας για την τοπική κοινωνία, που προσδοκούμε να αποφέρει οφέλη σε πολλαπλά επίπεδα. Ένα έργο εμβληματικό για την πόλη της Λαμίας, με π/υ 48 εκ. Ευρώ το οποίο ο Αναπτυξιακός μας Οργανισμός κατάφερε μέσα σε δύο χρόνια (από τον Μάιο του 2021) να σχεδιάσει, να μελετήσει, να εντάξει σε χρηματοδότηση από διαφορετικές πηγές (όπως το Ταμείο Ανάκαμψης & Ανθεκτικότητας και το ΕΣΠΑ), να δημοπρατήσει και να συμβασιοποιήσει. Αξίζει δε να αναφέρω ότι σήμερα από τα 100 περίπου έργα που έχει εγκρίνει το Ταμείο Ανάκαμψης για τις αστικές αναπλάσεις το έργο της ΠΕΛ είναι το μοναδικό που βρίσκεται εντός του σφιχτού ενταξιακού χρονοδιαγράμματος.
Όλο αυτό το διάστημα ο Οργανισμός δούλεψε πάνω σε ένα πλήρες και ολοκληρωμένο επιχειρησιακό σχέδιο με σκοπό τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων των Δήμων μετόχων. Μέσω αυτού οι Αμφικτυονίες ΑΕ στόχευσαν σε μια “έξυπνη”, βιώσιμη, χωρίς “αποκλεισμούς” ανάπτυξη, με κύρια χαρακτηριστικά την αξιοποίηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της ΠΕ Φθιώτιδας και την αντιμετώπιση των προκλήσεων που έχουν οξυνθεί αφενός εξαιτίας της δεκαετούς οικονομικής κρίσης κι αφετέρου εξαιτίας της πρόσφατης πανδημικής και ενεργειακής κρίσης.
Η αποτελεσματική κατάρτιση ενός ολοκληρωμένου επιχειρησιακού σχεδιασμού και η επιτυχής υλοποίησή του με την αξιοποίηση όλων των διαθέσιμων χρηματοδοτικών εργαλείων και μέσων πολιτικής (Εθνικοί κι Ευρωπαϊκοί πόροι) είναι πλέον το κρίσιμο στοίχημα για τα επόμενα χρόνια. Σ’ αυτήν την πρόκληση απώτερος στόχος, είναι ο συντονισμός των διάσπαρτων αναπτυξιακών πρωτοβουλιών και η ένταξή τους σε ένα επεξεργασμένο και οργανωμένο σχέδιο τοπικής ανάπτυξης που θα λειτουργεί ως συνδετικός κρίκος μεταξύ των Δήμων – μετόχων και θα καταλήγει σε τυποποιημένες και απλοποιημένες μεθόδους – διαδικασίες, προκειμένου να εκπληρώνονται οι αναπτυξιακοί στόχοι του Οργανισμού.
Βασικοί άξονες του σχεδίου αυτού είναι :
1ος Άξονας: Βελτίωση της Ανταγωνιστικότητας και Επιχειρηματικότητας:
2ος Άξονας: Περιβάλλον – Χωρική Ανάπτυξη:
3ος Άξονας: Πολιτισμός – Τουρισμός:
4ος Άξονας: Κοινωνική συνοχή – Υγεία – Εκπαίδευση:
Αγαπητές και αγαπητοί συνάδελφοι,
οι Αναπτυξιακοί Οργανισμοί αποτελούν βάση τόσο για τη μελέτη, ωρίμανση και διαχείριση των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι τοπικές κοινωνίες, όσο και για την αξιοποίηση αναπτυξιακών και χρηματοδοτικών εργαλείων. Μια ολοκληρωμένη στρατηγική ανάπτυξης αποδίδει ιδιαίτερη σημασία στην οικονομική βιωσιμότητα, την αειφόρο ανάπτυξη, την εκπαίδευση και γενικότερα τη γνώση, εξειδίκευση, καθώς και στη συνοχή και ανανέωση των κοινωνικών δομών και υπηρεσιών.
Κλείνοντας, αφού συγχαρώ τους διοργανωτές για την εξαιρετική οργάνωση, θέλω να τονίσω γι’ άλλη μια φορά ότι ο Δήμος Λαμιέων, του οποίου έχω την τιμή να ηγούμαι, έχει θέσει ψηλά στις προτεραιότητές του ένα αειφόρο μοντέλο ανάπτυξης. Ένα μοντέλο που μέσα από ευρύτατες συνεργασίες αξιοποιώντας τα πλεονεκτήματα της περιοχής μας και σύγχρονες μεθοδολογίες, θέλει να επιτύχει το ύψιστο λειτουργικό αποτέλεσμα για τους δημότες του Δήμου και τους κατοίκους της Περιφερειακής Ενότητας Φθιώτιδας, στην οποία εδρεύει ο Δήμος Λαμιέων…».
Στο τέλος του Συνεδρίου απονεμήθηκε τιμητική διάκριση στον Αναπτυξιακό Οργανισμό «ΑΜΦΙΚΤΥΟΝΙΕΣ Α.Ε» και στον Πρόεδρο του Δ.Σ. Θύμιο Καραΐσκο, για την επιτυχή μέχρι τώρα πορεία του πρώτου Αναπτυξιακού Οργανισμού που δημιουργήθηκε στην Ελλάδα και την πρωτοπορία του στην αξιοποίηση Εθνικών και Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων Χρηματοδότησης
Την τιμητική διάκριση παρέλαβε ο Αντιδήμαρχος και Αντιπρόεδρος του Δ.Σ. Δημήτρης Μπεσλεμές, ο οποίος κατά την τελετή βράβευσης τόνισε :
«…. Με χαρά και τιμή παραλαμβάνω τη τιμητική αυτή διάκριση και το βραβείο αυτό για λογαριασμό του Δημάρχου Λαμιέων και Προέδρου του Αναπτυξιακού Οργανισμού ΑΜΦΙΚΤΥΟΝΙΕΣ ΑΕ, ο οποίος λόγω ανειλημμένης υποχρέωσης του, δεν μπορεί να παραστεί.
Όμως επιτρέψτε μου, διερμηνεύοντας και τα δικά του αισθήματα να πω ότι η εν λόγω τιμητική διάκριση ανήκει και το δικαιούται όλη η οικογένεια του Αναπτυξιακού μας Οργανισμού το Διοικητικό Συμβούλιο και τα στελέχη του τόσο του δημοσίου όσο και του ιδιωτικού τομέα, για όσα, όλοι μαζί, πετύχαμε όλα αυτά τα 3 χρόνια της λειτουργίας του.
Να αναφέρω ως παράδειγμα μόνο, ότι στο πλαίσιο της προετοιμασίας αιτήσεων χρηματοδότησης μέσω του προγράμματος Α.ΤΡΙΤΣΗΣ, ο Οργανισμός συνέδραμε μελετητικά σε έργα προϋπολογισμού μεγαλύτερου των 120.000.000 Ευρώ ενώ στη διαδικασία διεκδίκησης έργων για το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας ο Αναπτυξιακός Οργανισμός μελέτησε, ωρίμασε κι ενέταξε προς χρηματοδότηση έργα π/υ 80.000.000 Ευρώ.
Επιτρέψτε μου να σταθώ εδώ στο παράδειγμα του έργου της Πανελλήνιας Έκθεσης Λαμίας. Ένα έργο εμβληματικό για την πόλη της Λαμίας, με π/υ 48.000.000 Ευρώ προπομπός της αναπτυξιακής επιτάχυνσης της Λαμίας, έργο πυλώνας για την τοπική κοινωνία, που προσδοκούμε να αποφέρει οφέλη σε πολλαπλά επίπεδα το οποίο ο Αναπτυξιακός μας Οργανισμός κατάφερε μέσα σε δύο χρόνια (από τον Μάιο του 2021) να σχεδιάσει, να μελετήσει, να εντάξει σε χρηματοδότηση από διαφορετικές πηγές (όπως το Ταμείο Ανάκαμψης & Ανθεκτικότητας και το ΕΣΠΑ), να δημοπρατήσει και να συμβασιοποιήσει.
Σας ευχαριστούμε λοιπόν για τη τιμή της βράβευσης, μια τιμή που ανήκει σε όλη την οικογένεια των Αμφικτυονιών…».
