Το 8ο Θερινό Σχολείο Τζουμέρκων και Ν.Α. Πίνδου φιλοξενήθηκε φέτος με ιδιαίτερη επιτυχία στο Γαρδίκι Ομιλαίων της Δυτικής Φθιώτιδος με την έμπρακτη στήριξη και χρηματοδότηση της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας, της Π.Ε.Δ. Στερεάς Ελλάδας, του Δήμου Μακρακώμης-Σπερχειάδας και της εταιρείας Στεργίου.
Το Θερινό Σχολείο Τζουμέρκων και Ν.Α. Πίνδου αποτελεί εκπαιδευτικό θεσμό που ιδρύθηκε από το Τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας το 2012. Αποτελεί έμπρακτη έκφραση μιας νέας σχέσης των τοπικών κοινωνιών με το Πανεπιστήμιο, στο πλαίσιο της οποίας γονιμοποιείται μια νέα αντίληψη. Όραμα του ΘΕ.Σ.Τ. είναι η διείσδυση στον πυρήνα των βασικών ζητημάτων της υπό μελέτη περιοχής, έτσι ώστε ένα κατά βάση εκπαιδευτικό συμβάν να αναδεικνύει ζητήματα, προϋποθέσεις και κατευθύνσεις που αφορούν άμεσα την τοπική αναπτυξιακή διαδικασία με όρους σεβασμού του περιβάλλοντος. Είναι η ανάδυση ενός πεδίου, όπου η έρευνα και το Πανεπιστήμιο συναντώνται και επωφελούνται αμφίδρομα με τους θεσμικούς φορείς αλλά και τους μεμονωμένους πολίτες της περιοχής. Οι δραστηριότητες του Θερινού Σχολείου εστιάζουν στη διερεύνηση της σχέσης του ανερχόμενου τουριστικού φαινομένου με τις τοπικές κοινωνίες και τους πολιτισμούς στη συγκεκριμένη περιοχή. Επίσης, στο πλαίσιο του Θερινού Σχολείου αναλύονται και συζητούνται οι ιδιαίτερες διαδικασίες, μέσα από τις οποίες οι τοπικές κοινωνίες αντιλαμβάνονται και διαχειρίζονται το φυσικό και το πολιτισμικό περιβάλλον.
Από τις 22 Αυγούστου και για έξι μέρες στο Γαρδίκι Ομιλαίων μια διευρυμένη επιστημονική ομάδα καταξιωμένων πανεπιστημιακών και ακαδημαϊκών από διάφορα Πανεπιστήμια της χώρας (Θεσσαλίας, ΕΚΠΑ, Δημοκρίτειο) και το Ινστιτούτο Νησιωτικών και ορεινών περιοχών της Μεσογείου/Κύπρος υλοποίησαν ένα αυστηρά δομημένο εκπαιδευτικό πρόγραμμα υπό την αιγίδα του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας με τίτλο: «Τα αυλάκια της ζωής. Περιβάλλον, Τεχνολογία και Κοινωνία», το οποίο περιελάμβανε θεωρητικό σκέλος και τέσσερα εργαστήρια, κατά τη διάρκεια των οποίων, μετά τις εισηγήσεις των ειδικών επιστημόνων, τοποθετούνταν εκπρόσωποι τοπικών επιχειρήσεων ή άλλοι γνώστες των θεμάτων, καταθέτοντας την εμπειρία τους και σχολιάζοντας τα προλεχθέντα. Οι τέσσερις θεματικοί άξονες των εργαστηρίων ήταν: 1.Κοινωνική και πολιτισμική προσέγγιση του περιβάλλοντος 2.Προβιομηχανική τεχνολογία και εκσυγχρονισμός: μορφές χρήσης των ήπιων μορφών ενέργειας (νερόμυλοι, μπαρουτόμυλοι, κ.ά) 3. Περιβάλλον και τοπική κοινωνία: αξιοποίηση φυσικών πολιτιστικών πόρων (δάση, βουνά, νερά, χλωρίδα, πανίδα) 4.Διατροφικές τοπικές παραδόσεις και εκσυγχρονισμός: αξιοδότηση/αξιοποίηση τοπικών διατροφικών προϊόντων, υλική και άυλη πολιτιστική κληρονομιά.
Ακολούθησε επιτόπια έρευνα, κατά την οποία οι φοιτητές/τριες άντλησαν και επεξεργάστηκαν ποικίλα στοιχεία και πληροφορίες από τους ντόπιους κατοίκους, αλλά και από μία σειρά τοπικών παραγόντων και ενδιαφερομένων μερών, και εξήγαγαν τα επιστημονικά τους συμπεράσματα. Στο πλαίσιο των εργασιών του φετινού Θερινού Σχολείου διδάσκοντες/ουσες και διδασκόμενοι/ες απ’ όλη την Ελλάδα επισκέφθηκαν, εκτός από το Γαρδίκι, και το Κυριακοχώρι, το Μαυρίλο και το Δίκαστρο για την επιτόπια έρευνά τους. Τέλος, ακολούθησε δημόσια παρουσίαση των αποτελεσμάτων ενώ θα υπάρξει προσεχώς δημοσίευση των πρακτικών, τα οποία θα συμπεριλαμβάνουν τις εισηγήσεις των διδασκόντων/διδασκουσών, αλλά και τις μελέτες των ερευνητικών φοιτητικών ομάδων, οι οποίες θα συνεχίσουν να εκπονούνται υπό την καθοδήγηση των εποπτών καθηγητών/τριών τους.
Αρωγοί και συμπαραστάτες στη συλλογική αυτή προσπάθεια, τους οποίους ευχαριστούμε θερμά, ήταν ο Πολιτιστικός-Εξωραϊστικός Σύλλογος Γαρδικιωτών Ομιλαίων Φθιώτιδος, το Τμήμα Φιλολογίας Εθνικού Και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, το Τμήμα Ιστορίας και Εθνολογίας του Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης, το Ινστιτούτο Νησιωτικών και ορεινών περιοχών της Μεσογείου/Κύπρος, το Τμήμα Δασολογίας, Επιστημών Ξύλου & Σχεδιασμού Παν. Θεσσαλίας, το Τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, η Περιφερειακή Διεύθυνση Εκπαίδευσης Στερεάς Ελλάδος, ο Σύνδεσμος Φιλολόγων Ν. Φθιώτιδος και η Ιερά Μητρόπολις Φθιώτιδος.
Θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε ιδιαιτέρως τον Δήμαρχο Μακρακώμης κ. Γ. Χαντζή, καθώς και όλο το Δημοτικό Συμβούλιο και τους υπαλλήλους του Δήμου Μακρακώμης, την Δ.Κ. Σπερχειάδος για τη μεταφορά της Έκθεσης Φωτογραφίας στον φιλόξενο χώρο του Ξενοδοχείου Omilaia, την Οικογένεια Βασιλείου και τους εργαζομένους στην ξενοδοχειακή μονάδα που έγινε το σπίτι και το σχολείο μας γι’ αυτές τις μέρες, και όλους τους κατοίκους της Δυτικής Φθιώτιδας που στήριξαν ποικιλοτρόπως το Θερινό Σχολείο.
Ο Πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής του 8ου Θερινού Σχολείου Τζουμέρκων και Ν.Α. Πίνδου
Ευάγγελος Αυδίκος, Ομότιμος Καθηγητής Λαογραφίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
