Ομιλία Χρ. Σταϊκούρα στο 1o Συνέδριο του ΣΕΠΑΚ

Κυρίες και Κύριοι,

Αισθάνομαι την ανάγκη να ευχαριστήσω το Σύνδεσμο Επιχειρήσεων για την Ποιότητα και την Ανάπτυξη των Κατασκευών για την πρόσκλησή του να συμμετάσχω στο σημερινό, 1^ο Συνέδριό του.

Μία πρωτοβουλία σημαντική για τον τομέα των κατασκευών και επίκαιρη για τον κλάδο της αγοράς ακινήτων.

Κλάδος που συνέβαλε καθοριστικά στους υψηλούς ρυθμούς οικονομικής μεγέθυνσης που παρουσίασε, επί σειρά ετών, η ελληνική οικονομία.

Κλάδος όμως που δοκιμάστηκε σκληρά και εξακολουθεί να δοκιμάζεται έντονα από την κρίση.

Εμφανίζοντας καθοδική πορεία, που συνεχίζεται και φέτος.

• Η οικοδομική δραστηριότητα σε επίπεδο αδειών συνεχίζει να μειώνεται.
• Η ποσοστιαία συμβολή του κλάδου των κατασκευών στη συνολική ακαθάριστη προστιθέμενη αξία συνεχίζει να συρρικνώνεται.
• Η αποτίμηση των ακινήτων «ωθείται» στα χαμηλότερα όριά της.
• Ο ακαθάριστος σχηματισμός κεφαλαίου στις κατοικίες «γκρεμίζεται».

Αποτέλεσμα;

• Δραματική μείωση των μεταβιβάσεων και των επενδύσεων σε ιδιωτικά ακίνητα.
• Μεγάλη μείωση έκδοσης οικοδομικών αδειών.
• Σημαντική συρρίκνωση του κύκλου εργασιών των κατασκευαστικών εταιρειών.
• Αύξηση του λόγου των ενυπόθηκων δανείων προς την αξία των ακινήτων, με συνέπεια πρόσθετες επιβαρύνσεις για τους δανειολήπτες.

Πέρα όμως από αυτά τα ποσοτικά χαρακτηριστικά, υπάρχουν εγγενείς αδυναμίες και ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κλάδου, τα οποία εμποδίζουν την ανάπτυξη ορθολογικών επενδυτικών πολιτικών στο χώρο.

Ενδεικτικά:

• Η ελληνική αγορά ακινήτων χαρακτηρίζεται πλέον, με βάση το δείκτη ωριμότητάς της και σε σχέση με τις διεθνείς αγορές, ως μια αγορά ανώριμη και όχι αναδυόμενη όπως παλαιότερα.
• Η διαχείριση των δημόσιων ακινήτων και των αναγκών στέγασης των φορέων του δημοσίου πραγματοποιούνται χωρίς συντονισμό, ενώ εμπλέκονται δεκάδες δημόσιοι φορείς.
• Ενώ στρεβλώσεις και ιδεοληψίες στερούν τη δυνατότητα άντλησης υπεραξίας, απαραίτητης για την ανάπτυξη της χώρας.

Αυτή  η κατάσταση οφείλει να μας προβληματίσει. Και να μας κινητοποιήσει.

Και αυτό διότι η αξία του ευρύτερου κατασκευαστικού κλάδου για την ελληνική οικονομία είναι σημαντική.

• Συμβάλλει στην παραγωγή πολλών θέσεων απασχόλησης, εισοδημάτων, τζίρων και φορολογικών εσόδων.
• Διασυνδέεται με δομικούς βιομηχανικούς τομείς και σχετίζεται με μεγάλο αριθμό επαγγελμάτων.
• Συνεισφέρει καθοριστικά στον εκσυγχρονισμό των υποδομών της χώρας και στην ενδυνάμωση της επενδυτικής ελκυστικότητας.
• Συνδράμει, σε μεγάλο βαθμό, στην αναβάθμιση, σε όρους αειφόρου ανάπτυξης, της εγχώριας παραγωγικής και οικονομικής διαδικασίας.

Κυρίες και Κύριοι,

Είναι συνεπώς σημαντικό, να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις, όπως αναφέρει και ο τίτλος της θεματικής ενότητας, ώστε «να αναστραφεί η κρίση και να εκσυγχρονιστεί ο κλάδος των κατασκευών».

Ιδιαίτερα σήμερα που η οικονομία βρίσκεται σε χαμηλότερο σημείο και με ασθενέστερη δυναμική σε σχέση με αυτή που παρέλαβε η Κυβέρνηση τον Ιανουάριο του 2015.

Βασικές προϋποθέσεις είναι:

1^η. Η εμπέδωση κλίματος εμπιστοσύνης και αξιοπιστίας.

Αυτά, με τη σημερινή Κυβέρνηση, αποτελούν είδος «εν ανεπαρκεία».

Ακόμη μάλιστα και αν φτάσουμε σε ότι αφορά κάποιους μακροοικονομικού δείκτες, κάποια στιγμή μέσα στο 2017, εκεί που ήμασταν το 2014, οι πολίτες θα είναι φτωχότεροι, τα νοικοκυριά θα έχουν χαμηλότερο εισόδημα, πολλές επιχειρήσεις θα έχουν βάλει «λουκέτο» ή θα έχουν «μεταναστεύσει», η «εσωτερική στάση πληρωμών» θα εξακολουθήσει να υφίσταται, η ανταγωνιστικότητα της οικονομίας θα έχει συρρικνωθεί.

2^η. Η αλλαγή του μίγματος δημοσιονομικής πολιτικής.

Με τη σταδιακή μείωση των φορολογικών συντελεστών, συμπεριλαμβανομένου και του φόρου ακίνητης περιουσίας.

Φορολόγηση της ακίνητης περιουσίας που αν και θεωρείται – παγκοσμίως – ορθή πολιτική επιλογή, εντούτοις στην περίπτωση της χώρας μας είναι υπερβολική.

Και αυτό γιατί η Ελλάδα, με τους πρόσθετους φόρους της σημερινής Κυβέρνησης, κατέχει την υψηλότερη θέση στη σχέση φορολογίας ακίνητης περιουσίας προς το ΑΕΠ.

Ενώ, σύμφωνα και με το τελευταίο βιβλίο των κ. Γιαννίτση και Ζωγραφάκη, «τα τμήματα με τα χαμηλότερα εισοδήματα έχουν δυσανάλογα μεγαλύτερο μερίδιο στην περιουσία, όμως η εισοδηματική τους κατάσταση δεν επιτρέπει μια ικανοποιητική ανταπόκριση στην πληρωμή του φόρου περιουσίας».

Στόχος συνεπώς πρέπει να είναι η πιο χαμηλή, ορθολογική, δίκαιη και σταθερή φορολόγηση της ακίνητης περιουσίας.

3^η. Η εξομάλυνση των αντικειμενικών αξιών και η εναρμόνισή τους με τα πραγματικά δεδομένα της τρέχουσας αγοράς.

Έτσι θα αποφεύγεται, κατά το δυνατόν, η φορολόγηση πλασματικής φορολογητέας ύλης.

4^η. Η διαμόρφωση της Γενικής Γραμματείας Δημόσιας Περιουσίας ως κεντρικού φορέα άσκησης της κυβερνητικής πολιτικής για την ορθολογική διαχείριση και τη στοχευμένη αξιοποίηση της περιουσίας του Δημοσίου.

Θα μπορούσε να μετονομαστεί σε Γενική Γραμματεία Ακίνητης Περιουσίας, με βασικούς πυλώνες αρμοδιοτήτων:

α) την καταγραφή, την προστασία και την αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας του Δημοσίου,

β) την προάσπιση της διαφάνειας στη λειτουργία του νέου Υπερταμείου Αποκρατικοποιήσεων σε θέματα που σχετίζονται με την ακίνητη περιουσία,

γ) τη διαχείριση του προγράμματος στέγασης του δημόσιου τομέα,

δ) τον εκσυγχρονισμό και την απλοποίηση των διαδικασιών και του θεσμικού πλαισίου, και τέλος

δ) την παρακολούθηση και τον συντονισμό της λειτουργίας της ελληνικής αγοράς ακινήτων και των αναπτυξιακών κατασκευαστικών έργων.

5^η. Ειδικά σε ότι αφορά την οργάνωση και παρακολούθηση της λειτουργίας της ελληνικής αγοράς ακινήτων, θα μπορούσαν να αξιολογηθούν και να υιοθετηθούν, μαζί με την ολοκλήρωση του Μητρώου Ακίνητης Περιουσίας και την πλήρη εφαρμογή των ψηφιακών υπηρεσιών, οι ακόλουθες προτάσεις:

• Η δημιουργία δεικτών στην αγορά εμπορικών ακινήτων. Αυτό μπορεί να γίνει με την αξιοποίηση του TAXISNET, από το οποίο δύναται να αντληθούν πραγματικές μισθωτικές αξίες, και με τη συνεργασία με καταξιωμένους διεθνείς φορείς.
• Η δημιουργία επιτροπής φορέων της αγοράς ακινήτων και του κλάδου των κατασκευών, με στόχο τη συνεχή διαβούλευση με τη Γενική Γραμματεία Δημόσιας Περιουσίας, με στόχο τη θεσμική θωράκιση της αγοράς.
• Η συνεργασία με Πανεπιστήμια και ερευνητικούς φορείς για την εκπαίδευση των συμμετεχόντων στην αγορά, την ενίσχυση της εφαρμοσμένης έρευνας και τη διάχυση των αποτελεσμάτων της.
• Ο συντονισμός της διαδικασίας ετήσιας αναπροσαρμογής των Αντικειμενικών Αξιών Ακινήτων.
• Ο συντονισμός σε θέματα διατομεακής ευθύνης, όπως είναι ενδεικτικά αλλά όχι περιοριστικά, ζητήματα περιβαλλοντικά, χωροταξικά, ποιότητας κατασκευών, αναβάθμισης του πεπαλαιωμένου κτιριακού αποθέματος αλλά και απορρόφησης των αδιάθετων ακινήτων, σύνδεσης με σύγχρονα χρηματοδοτικά εργαλεία και ευρωπαϊκά αναπτυξιακά προγράμματα κ.α.

Με αυτές τις σκέψεις λοιπόν, θέλω να σας ευχαριστήσω για την πρόσκληση και να ευχηθώ κάθε επιτυχία στις εργασίες του Συνεδρίου σας.