Η πανδημία του κορονοϊού προκάλεσε, σε ολόκληρο τον πλανήτη, μια πρωτόγνωρη κρίση.
Την έκταση και το βάθος της, δεν τα γνωρίζουμε ακόμα.
Τα συστήματα υγείας και οι δομές της οικονομίας υφίστανται μία τεράστια δοκιμασία.
Οι συνέπειες είναι δραματικές.
Αυτή η κρίση μπορεί να ξεπεραστεί μόνο με την αποτελεσματική παρέμβαση του Κράτους, με την υπεύθυνη και αλληλέγγυα στάση νοικοκυριών και επιχειρήσεων και με γενναίες αποφάσεις, σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο.
Στην Ελλάδα, η Κυβέρνηση, η επιστήμη, το κράτος και οι πολίτες δράσαμε, από την πρώτη στιγμή, με προνοητικότητα, μεθοδικότητα, αποφασιστικότητα και συντονισμό.
Στην πρώτη φάση της κρίσης, η Κυβέρνηση και το Κράτος προτεραιοποίησαν και μερίμνησαν για την προστασία της δημόσιας υγείας και αμέσως μετά, για τη στήριξη των εργαζομένων και των εργοδοτών που πλήττονται από την κρίση.
Παρενέβησαν, ως όφειλαν, έγκαιρα και αποτελεσματικά για την αντιμετώπιση των έκτακτων συνθηκών.
Ενίσχυσαν τον Προϋπολογισμό του Υπουργείου Υγείας, περίπου με 275 εκατ. ευρώ.
Σήκωσαν το βάρος της λειτουργίας του συνόλου, σχεδόν, της οικονομίας, όπως είχαν καθήκον μέσα στην πρωτοφανή αυτή κρίση, ενισχύοντας μισθωτούς, επιχειρήσεις, ελεύθερους επαγγελματίες και ανέργους.
- Ήδη έχει καταβληθεί η έκτακτη οικονομική ενίσχυση των 800 ευρώ σε 800.000 μισθωτούς.
Ίσο ποσό σε όλους, στηρίζοντας έτσι, κυρίως, τους ασθενέστερους συμπατριώτες μας.
Την επόμενη εβδομάδα, θα καταβληθεί και σε άλλες, ειδικές κατηγορίες συμπολιτών μας.
- Σήμερα πιστώθηκε η έκτακτη οικονομική ενίσχυση των 800 ευρώ σε 374.000 ελεύθερους επαγγελματίες.
Ακολουθεί, τις επόμενες ημέρες, η καταβολή και για τους υπόλοιπους, μετά από έλεγχο των αιτήσεων.
- Πιστώθηκε η έκτακτη οικονομική ενίσχυση των 600 ευρώ σε 155.000 επιστήμονες.
Ενώ άνοιξε το σύστημα και για τους υπόλοιπους δικαιούχους των σχετικών κλάδων.
- Καταβάλλονται επιδόματα ανεργίας και υλοποιούνται ενεργητικές πολιτικές απασχόλησης σε 500.000 ανέργους και μακροχρόνια ανέργους.
- Καταβλήθηκε Δώρο Πάσχα σε 114.000 συμπατριώτες μας στο χώρο της υγείας και στον τομέα της πολιτικής προστασίας.
Στην πρώτη φάση αντιμετώπισης της κρίσης, το Κράτος κατέβαλε έκτακτη οικονομική ενίσχυση σε περισσότερους από 2.000.000 συμπατριώτες μας, προστατεύοντας ταυτόχρονα και την απασχόληση.
Επιπλέον, επιστρατεύεται κάθε διαθέσιμο χρηματοδοτικό μέσο, όπως είναι η επιστρεπτέα προκαταβολή, εγγυοδοτικοί μηχανισμοί, επιδοτήσεις επιτοκίου, κεφάλαια κίνησης, προκειμένου να τονωθεί η ρευστότητα των επιχειρήσεων.
Ενδεικτικά, σε ό,τι αφορά την επιστρεπτέα προκαταβολή, περισσότερες από 90.000 επιχειρήσεις, με 430.000 εργαζόμενους, που έκλεισαν με κρατική εντολή ή επλήγησαν, θα ενισχυθούν, εκτιμούμε μέχρι το τέλος της επόμενης εβδομάδας, με περίπου 1 δισ. ευρώ.
Από αυτές, η συντριπτική πλειοψηφία, για την ακρίβεια το 99% αυτών, απασχολεί μέχρι 50 εργαζόμενους.
Και θα βοηθηθούν σημαντικά αυτές οι πολύ μικρές, οι μικρές και οι μεσαίες επιχειρήσεις, εισπράττοντας ποσά τουλάχιστον της τάξεως των 2.000, των 4.000, των 8.000 και των 15.000 ευρώ, ανάλογα με τον αριθμό των εργαζομένων τους.
Συμπερασματικά, στην πρώτη φάση της κρίσης, η Κυβέρνηση, με οριζόντιες παρεμβάσεις, άπλωσε «δίχτυ προστασίας» στη συντριπτική πλειοψηφία των παραγωγικών κλάδων της οικονομίας, στην εργασία και στην επιχειρηματικότητα, ενισχύοντας ταυτόχρονα και την κοινωνική συνοχή.
Όλα αυτά συνιστούν εμπροσθοβαρή δράση!
Πάνω στους ίδιους άξονες θα πράξει η Κυβέρνηση και στη δεύτερη φάση οικονομικής αντιμετώπισης της υγειονομικής κρίσης, με τη σταδιακή άρση των περιορισμών, που ξεκινάει την προσεχή Δευτέρα.
Συγκεκριμένα:
1ον. Η αποζημίωση ειδικού σκοπού θα συνεχιστεί για όσους εργαζόμενους παραμείνουν σε καθεστώς προσωρινής αναστολής της σύμβασής τους, σε συνάρτηση με το χρονικό διάστημα που θα διαρκέσει η αναστολή.
Οι επιχειρήσεις που κάνουν χρήση του μέτρου αυτού υποχρεούνται να μην προβούν σε μειώσεις του προσωπικού τους, ώστε να διασφαλίζεται η διατήρηση των θέσεων εργασίας και του είδους της σύμβασης εργασίας.
2ον. Οι αναστολές βεβαιωμένων οφειλών προς εφορία και ασφαλιστικά ταμεία εξακολουθούν να υφίστανται, τον μήνα Μάιο, για το σύνολο των μέχρι σήμερα πληττόμενων επιχειρήσεων.
3ον. Η έκπτωση 40% επί του ενοικίου της επιχείρησης, όπως και της πρώτης κατοικίας και της φοιτητικής κατοικίας τέκνων των εργαζομένων της, συνεχίζει να υφίσταται και τον μήνα Μάιο, για το σύνολο των μέχρι σήμερα πληττόμενων επιχειρήσεων.
Για τις επιχειρήσεις που θα ανοίξουν τον Μάιο, το συγκεκριμένο μέτρο δεν θα επαναληφθεί για τους επόμενους μήνες.
4ον. Θεσπίζεται, ανάλογα και με τη χρονική στιγμή υλοποίησης των σχετικών ευρωπαϊκών αποφάσεων, μηχανισμός υποστήριξης της απασχόλησης με τη μορφή οικονομικής ενίσχυσης της εργασίας, με στόχο την τόνωση των εισοδημάτων των εργαζομένων.
Για τον σκοπό αυτό θα αξιοποιηθεί, πρωτίστως, το νέο ευρωπαϊκό πρόγραμμα SURE.
5ον. Δρομολογείται, εντός των επόμενων δύο μηνών, μία δεύτερη επιστρεπτέα προκαταβολή, όπου μπορούν να συμμετάσχουν όλες οι επιχειρήσεις.
6ον. Υλοποιούνται εντός του Μαΐου, στοχευμένες κλαδικές πολιτικές, σε τομείς που υφίστανται τα μεγαλύτερα οικονομικά πλήγματα, όπως είναι, ενδεικτικά, ο τουρισμός, οι μεταφορές και τμήματα του πρωτογενούς τομέα.
7ον. Παρατείνεται η προστασία της πρώτης κατοικίας, με τα χαρακτηριστικά του υφιστάμενου Νόμου, για 3 ακόμη μήνες, έως το τέλος Ιουλίου 2020.
Στο σημείο αυτό είναι χρήσιμες ορισμένες παρατηρήσεις:
Ο υφιστάμενος Νόμος για την προστασία της πρώτης κατοικίας ψηφίστηκε την 1η Απριλίου 2019 και ενεργοποιήθηκε τον Ιούλιο του 2019.
Ο Νόμος αυτός προστατεύει την πρώτη κατοικία για όσους είχαν «κόκκινο δάνειο» μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2018.
Τους μεταγενεστέρους «κόκκινους δανειολήπτες» δεν τους προστατεύει.
Ο Νόμος αυτός έληγε, με απόφαση της προηγούμενης Κυβέρνησης, στις 31.12.2019.
Η σημερινή Κυβέρνηση πέτυχε την παράταση του Νόμου για 4 ακόμη μήνες.
Εντούτοις, παρά τις πολλές και σημαντικές βελτιώσεις που επήλθαν στο μεσοδιάστημα, νομοθετικές και λειτουργικές, και την άμεση ενεργοποίηση της κρατικής επιδότησης για την προστασία των ευάλωτων συμπατριωτών μας, το πλαίσιο προστασίας δεν έχει τα προσδοκώμενα αποτελέσματα.
Συγκεκριμένα, μέχρι τέλος Μαρτίου, υποβλήθηκαν στην πλατφόρμα μόλις 3.198 αιτήσεις, όταν οι δυνητικοί δικαιούχοι, σύμφωνα με τα στοιχεία των τραπεζικών ιδρυμάτων, είναι περίπου 90.000.
Την ίδια χρονική περίοδο, δηλαδή από τον Ιούλιο του 2019 μέχρι τον Μάρτιο του 2020, ρυθμίστηκαν διμερώς, με τράπεζες και διαχειριστές δανείων, συνολικά, περίπου 210.000 δάνεια.
Η κουλτούρα πληρωμών πρέπει να διατηρηθεί και να ενισχυθεί!
Συνυπολογίζοντας όμως ότι, εξαιτίας της υγειονομικής κρίσης, οι δυνητικοί δικαιούχοι αδυνατούν να υλοποιήσουν τις διαδικασίες υποβολής αίτησης, καθώς και τη νέα οικονομική πραγματικότητα, η Κυβέρνηση ενσωμάτωσε στην δρομολογούμενη Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου διάταξη για την παράταση του υφιστάμενου πλαισίου, μέχρι τέλος Ιουλίου.
Ώστε να δώσουμε μια τελευταία ευκαιρία αξιοποίησής του σε όσους το επιθυμούν.
Παράλληλα, δρομολογείται και θα υλοποιηθεί ένα νέο πρόγραμμα υποστήριξης δανειοληπτών.
Πρόγραμμα στο οποίο το Κράτος θα επιδοτεί, για ορισμένο χρονικό διάστημα, σημαντικό μέρος των μηνιαίων δόσεων όσων πλήττονται από τις συνέπειες του κορονοϊού, και έχουν δάνεια με υποθήκη στην πρώτη κατοικία.
Καλύπτει όλα τα «κόκκινα δάνεια», τόσο αυτά που δημιουργήθηκαν πριν το τέλος του 2018, όσο και αυτά που μεταγενέστερα προέκυψαν, μέχρι σήμερα, για τους πολίτες που επλήγησαν από τις συνέπειες της υγειονομικής κρίσης.
Καλύπτει όμως και τα εξυπηρετούμενα δάνεια όλων των συμπατριωτών μας που επλήγησαν από την πανδημία.
Παράλληλα, θέτει δικλείδες ασφαλείας, ώστε να μην επωφεληθούν της επιδότησης οι στρατηγικοί κακοπληρωτές.
Το Κράτος, με συγκεκριμένες και διορατικές πρωτοβουλίες, αναλαμβάνει, για ένα χρονικό διάστημα, ένα μεγάλο μέρος των υποχρεώσεων των δανειοληπτών που έχουν πληγεί από την πανδημία του κορονοϊού.
Με το νέο πρόγραμμα, εν μέσω της πανδημίας του κορονοϊού, επιπροσθέτως προς την παράταση του υφιστάμενου πλαισίου:
1ον. Ενισχύονται, για πρώτη φορά, οι συνεπείς δανειολήπτες, με εξυπηρετούμενα δάνεια, οι οποίοι έχουν πληγεί από την πανδημία.
2ον. Υποστηρίζεται το σύνολο των δανειοληπτών που επλήγησαν από την υγειονομική κρίση, και έχουν «κόκκινο» δάνειο, ακόμη και μετά το τέλος του 2018.
3ον. Καλλιεργείται η κουλτούρα πληρωμών.
4ον. Αποτρέπεται η εκμετάλλευση του νέου πλαισίου από στρατηγικούς κακοπληρωτές.
5ον. Περιορίζεται ο κίνδυνος δημιουργίας μιας νέας γενιάς «κόκκινων» δανείων.
6ον. Ενισχύεται η κοινωνική συνοχή.
7ον. Καλύπτονται πολλαπλάσιοι δανειολήπτες σε σχέση με το υφιστάμενο πλαίσιο.
Παράλληλα όμως, η Κυβέρνηση έχει στραμμένο το βλέμμα και στη μετά-κορονοϊό εποχή.
Η επανεκκίνηση της οικονομίας, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και διεθνώς, θα είναι ένα άκρως απαιτητικό και δύσκολο στοίχημα.
Απαιτητικό, διότι η ύφεση που θα αφήσει πίσω της η πανδημία θα είναι βαθιά.
Δύσκολο, διότι η επίτευξή του θα εξαρτηθεί από την εξέλιξη της υγειονομικής κρίσης, την πιθανή μελλοντική επανάληψή της και την ταχύτητα εύρεσης κατάλληλης ιατρικής αντιμετώπισης του ιού.
Ωστόσο, οι αντιξοότητες αυτές δεν μας καταβάλλουν!
Μετά την κρίση, οι μηχανές της οικονομίας πρέπει να ξαναπάρουν μπροστά, το συντομότερο και με τη μέγιστη δυνατή ισχύ, ώστε, σταδιακά, να ανακτηθεί η δυναμική που είχε αναπτύξει η Ελληνική οικονομία στις αρχές του 2020.
Για τον σκοπό αυτό, έχουμε διασφαλίσει τα αναγκαία «καύσιμα»:
- Διαχειριζόμαστε, με προνοητικότητα και σύνεση, τους εγχώριους πόρους, προκειμένου να μην εξαντληθούν στη μάχη για την αντιμετώπιση της πανδημίας και των επιπτώσεών της.
- Αξιοποιούμε πλήρως τα αυξημένα περιθώρια δημοσιονομικής ευελιξίας και ενίσχυσης της ρευστότητας τα οποία πηγάζουν από τις αποφάσεις του Eurogroup και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.
- Είμαστε έτοιμοι να χρησιμοποιήσουμε, στον βέλτιστο βαθμό και την κατάλληλη στιγμή, τα υφιστάμενα ευρωπαϊκά χρηματοοικονομικά εργαλεία.
- Διεκδικούμε, περαιτέρω, δραστικές και καινοτόμες χρηματοδοτικές λύσεις σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης. Δεν φωνασκούμε, επιχειρηματολογούμε και διεκδικούμε.
- Δανειζόμαστε επιτυχώς από τις αγορές, παρά το εξαιρετικά δυσμενές διεθνές περιβάλλον.
- Υλοποιούμε διαρθρωτικές αλλαγές, με στόχο την ενίσχυση των επενδύσεων, της παραγωγικότητας και της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας.
Το συνολικό κόστος των μέτρων που βρίσκονται σε εφαρμογή ή θα υλοποιηθούν το προσεχές διάστημα ανέρχεται σε περίπου 12,5 δισ. ευρώ, και η προστιθέμενη αξία τους σε 17,5 δισ. ευρώ.
Σε αυτό το πλαίσιο μέτρων θα προστεθούν, το επόμενο διάστημα, νέες πρόνοιες που συνδέονται και με την αξιοποίηση Ευρωπαϊκών ταμείων, όπως είναι:
- η ενίσχυση της απασχόλησης μέσω του Ευρωπαϊκού Προγράμματος SURE,
- η αξιοποίηση εγγυοδοτικών εργαλείων της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων,
- το νέο πλαίσιο επιδότησης των δανειοληπτών που έχουν πληγεί από τον κορονοϊό,
- η ενίσχυση κλάδων της οικονομίας, όπου απαιτείται, μέχρι το τέλος του έτους.
Το συνολικό κόστος των μέτρων εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί στα 24 δισ. ευρώ.
Με τα παραπάνω «όπλα», το Κράτος θα συνεισφέρει καθοριστικά κατά το στάδιο της ανάκαμψης, γνωρίζοντας ότι, κατά τη συγκεκριμένη κρίση, επλήγη και η ζήτηση και η προσφορά στην οικονομία.
Προχωρούμε, με οδηγό και θεμελιώδη θέση το βάρος της επανεκκίνησης της οικονομίας να επιμεριστεί, με αίσθημα δικαίου και αλληλεγγύης, μεταξύ Κράτους, επιχειρήσεων και κοινωνίας.
Το Κράτος θέτει τις βάσεις για την επανέναρξη της οικονομικής δραστηριότητας.
Η επιχειρηματική κοινότητα οφείλει να αξιοποιήσει με αποτελεσματικότητα και κοινωνική υπευθυνότητα την κρατική συνδρομή, να ενισχύσει την ανταγωνιστική της θέση, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα τις θέσεις απασχόλησης.
Η κοινωνία, από την πλευρά της, καλείται να διατηρήσει τη συνοχή και την υπευθυνότητα που επέδειξε στη διάρκεια της υγειονομικής κρίσης, συμμετέχοντας στη διαφύλαξη της κουλτούρας πληρωμών.
Μέσα από αυτή την αλυσίδα αλληλέγγυας συν-ευθύνης, όλοι μαζί, ενωμένοι, θα δώσουμε συντεταγμένα και αποφασιστικά, με αυτοπεποίθηση και εμπιστοσύνη στις δυνάμεις μας, τη μεγάλη, κοινή μάχη για την υπέρβαση των επιπτώσεων της πανδημίας και την επανεκκίνηση της οικονομίας.
Είναι ώρα ευθύνης, σύνεσης και σκληρής δουλειάς.
Δεν έχουμε άλλη επιλογή από το να κερδίσουμε, και αυτή την μάχη!
Αυτό επιβάλλει το εθνικό, κοινωνικό και οικονομικό συμφέρον όλων μας.
