Προσκεκλημένος των Δημοσιογράφων – Παρουσιαστών κ. Φάνη Παπαθανασίου και της κ. Νικόλ Λειβαδάρη, στο πλαίσιο της Τηλεοπτικής εκπομπής 10 στην ΕΡΤ1, ήταν το βράδυ της Τρίτης 5 Μαΐου 2020, ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Φθιώτιδος κ. Συμεών.
Το θέμα της εκπομπής ήταν: «Η ζωή μετά τον κορωνοϊό. Το κοινωνικό και ψυχικό αποτύπωμα της πανδημίας. Πως θα είναι η επόμενη μέρα; Οι ανθρώπινες σχέσεις, τα ταξίδια, η κοινωνική απόσταση, οι προσωπικές ελευθερίες, οι φόβοι και οι ελπίδες».
Προσκεκλημένοι της εκπομπής ήταν ακόμη: η Βρετανίδα Πρέσβης στην Αθήνα κ. Κέιτ Σμίθ, ο Καθηγητής του Πανεπιστημίου Yale κ. Στάθης Καλύβας, ο Ηθοποιός κ. Ιεροκλής Μιχαηλίδης και η Σύμβουλός Ψυχικής Υγείας κ. Μίνα Μαρούγκα.
Ο Σεβασμιώτατος ερωτηθείς από τους δημοσιογράφους και τους προσκεκλημένους συνομιλητές, έδωσε απαντήσεις σε διάφορα θέματα για την επόμενη μέρα της ζωής των ανθρώπων μετά τον κορωνοϊό. Μια περίοδο την οποία ο Σεβασμιώτατος ονόμασε: «νέα περίοδος με πολλές δυσκολίες».
Ολόκληρη η Συνέντευξη – παρέμβαση του Σεβασμιωτάτου μας κ. Συμεών στην εκπομπή 10 έχει ως εξής:
Ερώτηση: Πως βιώσατε όλο αυτό το διάστημα την καραντίνα, τους προβληματισμούς; Τι αποτύπωμα κοινωνικό και ψυχικό σας άφησε η πανδημία;
Απάντηση Σεβασμιωτάτου: Να ευχηθώ αυτή η δυσκολία να μας βγάλει πιο σοφούς. Οι δοκιμασίες έρχονται στη ζωή μας, για να τη δούμε με μια άλλη ματιά. Αυτή η περίοδος ήταν αλήθεια μια έκπληξη για όλους μας. Φανταστείτε μια κοινωνία, η οποία είχε μάθει να ζει γύρω από την διακαιωματοκεντρικότητα, γύρω από την απόλαυση των ελευθεριών, όπου σχεδόν είχαν θεοποιηθεί οι ατομικές, οι προσωπικές, οι συνταγματικές ελευθερίες, για τις οποίες έχει χυθεί πολύ αίμα, αγώνα και πολύς κόπος από την ανθρωπότητα και ξαφνικά φτάσαμε στο αντίθετο άκρο, στην αναστολή, στον περιορισμό, στην καταστολή, έως ένα σημείο και με τρόπο μάλιστα βίαιο, απρόσμενο. Εκεί που όποιος τολμούσε να εκφράσει κάποιον σκεπτικισμό για ατομικές ελευθερίες ήταν δακτυλοδεικτούμενος, τώρα όποιος τολμήσει ενδεχομένως, να ξαναθυμίσει την αναγκαιότητα της απόλαυσης στην πληρότητά τους των ατομικών ελευθερίων, πάλι βρίσκεται ενδεχομένως, επαναλαμβάνω στο στόχαστρο. Πόσο αλλάξει η ζωή; Τι ανατροπές έχουν γίνει στην ζωή μας; Πόσο άλλαξε η καθημερινότητά μας;
Ερώτηση: Σεβασμιώτατε, είναι ανατροπές που φέρνει ο φόβος αυτές τελικά;
Απάντηση Σεβασμιωτάτου: Είναι ο φόβος, είναι το άγνωστο, είναι το αβέβαιο. Αλλά και είναι και ένας καταιγισμός πληροφοριών, ενημερώσεως. Σίγουρα αν ήμασταν η πρώτη χώρα που είχε δεχθεί τον πλήγμα του κορωνοϊού μπορεί να αντιδρούσαμε διαφορετικά. Είχαμε εικόνες ειδικά από μία γειτονική μας χώρα, όπως η Ιταλία για παράδειγμα που ήταν πολύ εφιαλτικές εικόνες που βλέπαμε από τα μέσα ενημερώσεως με τόσους νεκρούς, με τόσα θύματα. Δεν είμαστε μόνοι πάνω στη γη και πάνω στον κόσμο. Όλη η οικουμένη είμαστε μία οικογένεια. Αδελφοί μας είναι και αυτοί σε όλα τα μήκη και πλάτη του κόσμου που δοκιμάστηκαν, δοκιμάζονται και άλλοι θα δοκιμαστούν ίσως στο μέλλον, διότι ο ιός προχωράει και εξελίσσεται. Ήμασταν κάπως πιο προετοιμασμένοι θα έλεγα ψυχολογικά.
Ερώτηση: Συνέπεσε η εορτή του Πάσχα με περιοριστικά μέτρα, όπου αντέδρασαν κληρικοί και λαϊκοί. Τι πιστεύετε; Έπραξε σωστά η Πολιτεία για τα μέτρα;
Απάντηση Σεβασμιωτάτου: Τα μέτρα αν ήταν σωστά ή όχι θα αξιολογηθούν στον χρόνο. Δεν μπορούμε να κάνουμε κριτική τούτη την ώρα, γιατί είναι ώρα μάχης. Όταν η Πολιτεία με τους λειτουργούς της, όλοι εμείς δηλαδή που την συναποτελούμε, έχουμε να αντιμετωπίσουμε μια ασύμμετρη απειλή δεν είναι σωστό να κάνουμε κριτική. Σε κανέναν δεν άρεσαν τα μέτρα ούτε σε αυτούς που τα επέβαλαν, ούτε σε εμάς. Για εμάς ήταν μια περίοδος νηστείας όχι μόνο από τροφές, αλλά μια νηστεία με πολλαπλές διαστάσεις. Είναι αλήθεια ότι η εμπειρία της Μεγάλης Εβδομάδος και των κλειστών Ναών, πόνεσε τον λαό και εμάς πόνεσε και ακόμα αυτούς που δεν εκκλησιάζονται τακτικά γιατί όλοι είμαστε παιδιά της Εκκλησίας. Ξέρετε πόσοι άνθρωποι που δηλώνουν άθεοι και δεν πηγαίνουν στην Εκκλησία έδειξαν συμπάθεια μπροστά στην ταπεινωμένη Εκκλησία με κλειστά μεγάφωνα, νεκρές καμπάνες, κλειστές πόρτες. Περισσότερη πικρία δημιουργήθηκε ίσως σε ανθρώπους, που είναι μακριά από την Εκκλησία παρά σε ανθρώπους πιστούς, γιατί οι πιστοί άνθρωποι αυτοί είναι μαθημένοι στην άσκηση, στην ταπείνωση. Πιστεύω ότι η Εκκλησία έχει εκ φύσεως διάθεση αυτοπεριορισμού. Οι πιο συνετοί στην τήρηση μέτρων υπήρξαν οι ιερείς, οι πιστοί.
Ερώτηση: Πολλοί λένε ότι ίσως υπήρξε μια υπερβολή στα μέτρα. Έγιναν για το καλό μας, αλλά ήταν ίσως αχρείαστα.
Απάντηση Σεβασμιωτάτου: Σίγουρα υπήρξαν υπερβολές. Είμαστε λαός της υπερβολής, είτε προς τη μια κατεύθυνση είτε προς την άλλη. Και φυσικά εκφράζω τους προβληματισμούς μου για κάποιες επιλογές ή αποφάσεις που πάρθηκαν, αλλά αυτό είναι στη ζωή. Δεν είμαστε νεκρός οργανισμός, άβουλα όντα. Δεν σημαίνει ότι όταν εφαρμόζουμε κάτι, ότι συμφωνούμε και με αυτό.
Ερώτηση: Ο Χριστιανισμός δεν διδάσκει ότι το υπέρτατο αγαθό είναι η αλληλεγγύη, η προστασία των αδυνάτων; Δεν άξιζε λοιπόν τον κόπο να προστατευθούν αυτά τα αγαθά;
Απάντηση Σεβασμιωτάτου: Φυσικά και άξιζε. Γι’ αυτό και η Ιερά Σύνοδος πήρε οδυνηρές αποφάσεις. Γιατί η αγάπη η αληθινή, είναι θυσιαστική. Η αγάπη που έχει στέρηση, αυτή την αγάπη ζει η Εκκλησία όχι μόνο τώρα αλλά και τα χρόνια της κρίσης που πέρασαν. Πάντα έτσι λειτουργεί η Εκκλησία. Ως μάνα, η οποία αγαπά, αγκαλιάζει τους πάντες και κυρίως τους αδυνάτους.
Ερώτηση: Τα δύσκολα δεν έχουν περάσει . Καλούμαστε να προσαρμοστούμε με ασφάλεια σε μια νέα πραγματικότητα που ανατρέπει πολλά πράγματα από τη ζωή μας. Θα ανοίξουν οι Εκκλησίες και προκύπτουν θέματα που πολλοί βλέπουν σύγκρουση επιστήμης και πίστης. Υπάρχει τρόπος να γίνει Θεία Μετάληψη και να προστατευθεί η υγεία των ανθρώπων;
Απάντηση Σεβασμιωτάτου: Χαίρομαι για αυτήν την ερώτηση. Να κάνουμε μια διευκρίνιση. Όλες οι Ακολουθίες που τελούνται στην Εκκλησία δεν έχουν το Μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας. Υπάρχουν και άλλες Ακολουθίες που τελούνται στους Ναούς, όπως Εσπερινοί, Παρακλήσεις, Γάμοι, Βαπτίσεις κλπ . Δεύτερον και πιο σημαντικό. Μιλήσατε περί επιστήμης. Ο ασφαλής τρόπος μετάδοσης της Θείας Μεταλήψεως είναι αυτός που εδώ και χιλιάδες χρόνια σχεδόν αδιαλείπτως, με ένα επαναλαμβανόμενο πείραμα έχει αποδειχθεί ότι είναι ο πλέον ασφαλής. Η Εκκλησία τόσους αιώνες, αν είχε διαπιστώσει ότι εγκυμονούσε κινδύνους για την ζωή των πιστών, λέτε να μην έκανε κάποια αλλαγή; Δεν θα έβρισκε άλλον τρόπο; Μιλήσατε για επιστήμη. Πόσοι επιστήμονες ξεκάθαρα μπορούν να μας αποδείξουν αν κάποιος νόσησε από τη Θεία Μετάληψη;
Ερώτηση: Λένε οι επιστήμονες, ότι αν εγώ και ο κ Παπαθανασίου χρησιμοποιήσουμε το ίδιο ποτήρι και ο ένας από τους δύο είναι άρρωστος, θα μεταδοθεί στον άλλον.
Απάντηση Σεβασμιωτάτου: Μην μπερδεύετε το ποτήρι ή το ποτηράκι, με το οποίο μπορούμε να πιούμε στην υγεία μας και σας εύχομαι στην υγειά σας, μην το μπερδεύουμε με το Ποτήριο της Ζωής , με το Άγιο Ποτήριο και την Αγία Λαβίδα, που δεν είναι κουτάλι, ούτε κουταλάκι! Και θα ήθελα να παρακαλέσω με πολύ σεβασμό και με πολλή αγάπη, έχει δικαίωμα κάθε άνθρωπος να μην πιστεύει, κάθε άνθρωπος μπορεί να τα θεωρεί όλα αυτά ότι είναι παραμύθια για τις γριές, ότι είναι το όπιο του λαού, ό,τι θέλει μπορεί να πιστεύει, είναι ελεύθερος είναι σεβαστό. Κάνεις δεν υποχρεούται να προσέλθει στη Θεία Ευχαριστία και στη Θεία Μετάληψη, αλλά να μην προσβάλλει έναν λαό, μία παράδοση εκατομμύρια Ορθοδόξων σε όλη την οικουμένη, οι οποίοι μεταλαμβάνουν το Σώμα και το Αίμα του Χριστού που είναι η ζωή μας που, δεν είναι κάτι το μαγικό. Δεν μεταλαμβάνουμε το Σώμα και το Αίμα του Χριστού για να μην αρρωστήσουμε, μεταλαμβάνουμε γιατί θέλουμε να ενωθούμε με τον Θεό, να γίνουμε ένα μαζί Του. Πόσοι άνθρωποι ετοιμοθάνατοι στην κλίνη του θανάτου παρακαλούν με δάκρυα και ζητούν πριν πεθάνουν να κοινωνήσουν το Σώμα και το Αίμα του Χριστού; Δεν πρέπει να τους σεβαστούμε λίγο; Ας κοιτάξουμε να κάνουμε ο καθένας σωστά τη δουλειά του. Να κοιτάξουμε να βρούμε εμβόλια, να βρούμε φάρμακα, να έχουμε κλίνες στις εντατικές, να έχουμε φάρμακα για όλους και όχι μόνο για όσους έχουν χρήματα και οικονομική δυνατότητα, πρόσβαση για όλους, τεστ για τον κορωνοϊό για όλους, τεστ για τους ιούς για όλους και ας αφήσουμε τη Θεία Μετάληψη και την πίστη αυτού του λαού, που είναι πίστη όλων των ανθρώπων ανεξαιρέτως, χωρίς χρώμα, χωρίς ιδεολογία, χωρίς ιδεοληψία. Το παρακαλώ σαν σεβασμό στον πυρήνα της ελευθερίας και της εσωτερικής ζωής του κάθε ανθρώπου.
Ερώτηση: Όλοι μπορούμε να πιστεύουμε, ο καθένας με τον τρόπο του. Θα ήθελα μία διευκρίνιση στο εξής: δεν διαχωρίζεται το Σώμα και το Αίμα του Χριστού από το μέσο της μετάδοσης, δεν θα μπορούσε να βρεθεί ένας τέτοιος διαχωρισμός για να καθησυχαστούν και αυτές οι επιστημονικές επιφυλάξεις που εκφράζονται;
Απάντηση Σεβασμιωτάτου: Καταρχάς από τη φύση της η επιστήμη έχει μέσα της διαφωνία. Για όλα τα άλλα θέματα δηλαδή συμφωνούν οι επιστήμονες μεταξύ τους; Εδώ δεν συμφώνησαν αν πρέπει να κάνουμε εμβόλιο για τη γρίπη ή όχι, την κοινή γρίπη, ή μήπως έχουν συμφωνήσει και δεν το έχουμε πάρει χαμπάρι; Ας λύσουν πρώτα τα πιο βατά, αντικειμενικά πράγματα και μετά ας πιάσουν τα Μυστήρια των Μυστηρίων και το Μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας, που και οι ίδιοι ομολογούν, οι περισσότεροι τουλάχιστον, ότι δεν έχουν τεκμήρια επιστημονικά, ότι μεταδίδεται από τη Θεία Μετάληψη. Έχετε κάποιον που ρητά ονομαστικά, να μας το πει ξεκάθαρα ο άνθρωπος Ναι κύριοι τη Θεία Μετάληψη μεταδίδεται και έχω αυτές τις αποδείξεις. Μα είναι δυνατόν να μιλάμε με υποθέσεις;
Ερώτηση: Σεβασμιώτατε, διευκρινίζοντας ότι ανήκω στους ανθρώπους που πιστεύουν και με πολύ σεβασμό λέω αυτό που λέω: Εσείς θα αναλαμβάνετε την ευθύνη προσωπικά, να κοινωνήσετε κάποιους ανθρώπους τρίτης ηλικίας, τον πατέρα μου παραδείγματος χάρη, που θα ερχότανε στην Εκκλησία με απόλυτη πίστη και απόλυτο σεβασμό και απόλυτη εμπιστοσύνη και στη συνέχεια να μαθαίνατε ενδεχομένως ότι ασθένησε και απεβίωσε; Αυτό θα το σήκωνε η συνείδηση ενός Ιερέα; Και σας ρωτάω επαναλαμβάνομαι πάρα πολύ μεγάλο σεβασμό.
Απάντηση Σεβασμιωτάτου: Καταρχάς εγώ δεν είμαι άξιος και κανείς από μας να κρίνει την πίστη κανενός. Έτσι να μην αισθάνεστε την ανάγκη να μου το πείτε αυτό το πράγμα. Κάθε ένας είναι μοναδικός και ανεπανάληπτος και ο Θεός γνωρίζει την καρδιά του κάθε ανθρώπου. Ούτε εγώ έχω παραπάνω πίστη από σας, ούτε όποιος έχει το σχήμα του κληρικού ή του Αρχιερέα. Να το ξεκαθαρίσουμε αυτό και κάθε άνθρωπος είναι μέσα στην αγκαλιά του Θεού και αγαπά Ο Θεός τους πάντες, ο Θεός μας αγαπάει όλους. Όσον αφορά αυτό που είπατε θα σας φανεί παράδοξο, αλλά πρέπει λίγο να φιλοσοφήσετε την απάντηση που θα σας δώσω και να μην την κρίνετε επιφανειακά. Αν συνέβαινε κάτι τέτοιο, δηλαδή να δώσω το Σώμα και το Αίμα του Χριστού σε έναν άνθρωπο που ήρθε με τη θέλησή του, με την πίστη του και με τις σωστές πνευματικές προϋποθέσεις, όχι γιατί του το είπε η κόρη του και τον πήρε από το χεράκι, ούτε γιατί τον φόβισε κάποιος και του είπε, ότι αν δεν κοινωνήσεις δεν θα πας π.χ στον παράδεισο.
Ένας άνθρωπο, λοιπόν, ο οποίος ήρθε μετά φόβου Θεού Πίστεως και Αγάπης προσήλθε να μεταλάβει το Σώμα και το Αίμα του Χριστού, αν αυτός ο άνθρωπος έφευγε μετά από τη ζωή, εγώ θα το θεωρούσα σημάδι ευλογίας. Μακάρι να φύγω και εγώ κοινωνημένος. Να κοινωνήσω και να πεθάνω με αυτό τον τρόπο. Εγώ θα ανησυχήσω, αν ένας άνθρωπος πριν φύγει από αύτη τη ζωή φύγει ξεστομίζοντας παράπονα, γκρίνια, φύγει με θυμό, αγανάκτηση. Τι πιο ωραίο να φύγει κανείς ήρεμος και γαλήνιος;
Ολοκληρώνοντας την παρέμβασή του, ο Σεβασμιώτατος ετόνισε:
«Ο λαός μας έχει δυσκολευτεί πάρα πολύ και ήρθε στα όρια της αγανάκτησης λόγω της δυσκολίας, γενικότερα, όχι μόνο για τα θρησκευτικά θέματα, αλλά και γι’ αυτά που έρχονται, για τις ανησυχίες που έχει, για τα οικονομικά, για την ανεργία, αν θα ξαναγυρίσει στην δουλειά του, αν θα ξαναβρεί την κανονικότητά του. Μην τον ερεθίζουμε και άλλο με θέματα που είναι η τελευταία του ελπίδα, η μόνη του ελπίδα και η μόνη του παρηγοριά, που είναι η πίστη, που είναι το Σώμα και το Αίμα του Χριστού μας».