O βουλευτής Γεώργιος Κοτρωνιάς εισηγήθηκε στην Επιτροπή Δημόσιας Διοίκησης, Δημ. Τάξης & Δικαιοσύνης το νομοσχέδιο του Υπουργείου Εσωτερικών με τίτλο : «Σύστημα Καινοτομίας στον δημόσιο τομέα – Ρυθμίσεις Γενικής Γραμματείας Ανθρώπινου Δυναμικού Δημόσιου Τομέα – Ρυθμίσεις για τη λειτουργία των Ο.Τ.Α. α΄ και β’ βαθμού και των αποκεντρωμένων διοικήσεων και για την ευζωία των ζώων συντροφιάς – Λοιπές επείγουσες ρυθμίσεις του Υπουργείου Εσωτερικών».
Παρατίθεται το πλήρες κείμενο της εισήγησης τoυ βουλευτή :
« Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Είναι γεγονός ότι το Υπουργείο Εσωτερικών έχει κάνει πολλές κινήσεις για τον εξορθολογισμό και την αναβάθμιση του δημόσιου τομέα, με σημαντικά νομοσχέδια, σε κάποια εκ των οποίων είχα την τιμή να είμαι εισηγητής.
Έτσι και σε αυτό το νομοσχέδιο μπαίνει για πρώτη φορά στο στόχαστρο των νομοθετικών μεταρρυθμίσεων η ανάπτυξη της καινοτομίας στον δημόσιο τομέα. Κάτι το οποίο, όπως γνωρίζουμε, δεν υπήρχε μέχρι τώρα και το οποίο είναι βέβαιο ότι θα δώσει νέα πνοή στο Δημόσιο και στις παρεχόμενες υπηρεσίες προς τους πολίτες.
Εισάγεται λοιπόν για πρώτη φορά ένα Σύστημα Καινοτομίας που στοχεύει να αυξήσει τα πρωτότυπα και τις πρακτικές καινοτομίας των δημοσίων φορέων, να βελτιώσει τη μεταξύ τους συνεργασία στο κομμάτι αυτό, να προσφέρει κίνητρα και να εξασφαλίσει τον καλύτερο συντονισμό της πολιτικής της καινοτομίας. Επίσης, στο νομοσχέδιο ρυθμίζονται ζητήματα του ανθρώπινου δυναμικού στον δημόσιο τομέα, εξασφαλίζεται η ομαλή λειτουργία της αυτοδιοίκησης και των αποκεντρωμένων διοικήσεων, η ασφαλής μεταφορά των μαθητών στα δημόσια σχολεία, η βιώσιμη ανάπτυξη και ένα σαφές πλαίσιο προστασίας για τα ζώα συντροφιάς.
Ξεκινώντας από το ζήτημα της καινοτομίας στον δημόσιο τομέα, με το Μέρος Α’ δημιουργείται ένα σύστημα που θα καθορίζει για πρώτη φορά το πλαίσιο ανάπτυξης της καινοτομίας στο Δημόσιο και θα υποκινεί, αλλά και θα στηρίζει τους φορείς, ώστε να σχεδιάζουν πρωτότυπα έργα και να αναπτύσσουν καινοτομίες, με στόχο πάντα την βελτίωση των δημοσίων υπηρεσιών για τους πολίτες. Στο πλαίσιο αυτό, προβλέπονται σχετικά κίνητρα προς τους φορείς, δημιουργούνται τα απαραίτητα εργαλεία για την ανάπτυξη τεχνογνωσίας ως προς την καινοτομία, διασφαλίζονται οι κατάλληλες υποδομές και ευέλικτα προγράμματα, ενώ, επίσης, προβλέπεται η χρηματοδότηση νέων ιδεών με σκοπό την παραγωγή πρωτοτύπων.
Όλα αυτά, εντάσσονται σε ένα ολοκληρωμένο Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Καινοτομία (Ε.Σ.Δ.Κ.), πάνω στο οποίο βασίζεται όλο το Σύστημα Καινοτομίας. Αυτό καταρτίζεται από τη Γενική Γραμματεία Ανθρώπινου Δυναμικού Δημόσιου Τομέα του Υπουργείου Εσωτερικών και για την επικαιροποίησή του μπορεί να συσταθεί Ομάδα Καινοτομίας στο Υπουργείο, με τη συμμετοχή στελεχών της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Καινοτομίας του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων. Η τελευταία, μαζί με την Γενική Γραμματεία Ανθρώπινου Δυναμικού Δημόσιου Τομέα, είναι συναρμόδιες για την παρακολούθηση της προόδου υλοποίησης των δράσεων, του απολογισμού, της αξιολόγησης, του ανασχεδιασμού του Εθνικού Σχεδίου, καθώς και για τον συντονισμό των ενεργειών για την υλοποίησή του.
Για την ένταξη προτάσεων σε αυτό, η Γενική Γραμματεία Ανθρώπινου Δυναμικού Δημόσιου Τομέα δημοσιεύει στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Εσωτερικών πρόσκληση, με την οποία καθορίζονται τα πεδία προτεραιότητας για την υποβολή προτάσεων καινοτομίας, η διαδικασία και ο τρόπος υποβολής τους, οι όροι, τα κριτήρια και η διαδικασία αξιολόγησής τους. Ως υπόδειγμα για τον σχεδιασμό προτάσεων, εκδίδεται με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών, ο Οδηγός Καινοτομίας που περιλαμβάνει τις σχετικές κατευθυντήριες γραμμές, ενώ η αξιολόγησή τους γίνεται από την Διεύθυνση Καινοτομίας Δημόσιου Τομέα και όσες ενταχθούν, συνιστούν πρωτότυπα έργα.
Στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου, εισάγονται δύο σημαντικά εργαλεία για τους εκπροσώπους των δημοσίων φορέων, με σκοπό την κατάρτισή τους σε θέματα καινοτομίας στον δημόσιο τομέα. Και τα δύο υλοποιούνται από το Ινστιτούτο Τεχνολογίας, Έρευνας και Καινοτομίας του Εθνικού Κέντρου Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης.
Το πρώτο είναι τα Προγράμματα Επιτάχυνσης, τα οποία εφαρμόζονται επί των προτάσεων καινοτομίας που έχουν ενταχθεί στο Εθνικό Σχέδιο, ως καινοτόμες υπηρεσίες, που έχουν ήδη αξιολογηθεί θετικά.
Το δεύτερο είναι τα Εργαστήρια Καινοτομίας που υλοποιούνται για τη διάδοση της καινοτομίας στον δημόσιο τομέα και την επίτευξη συνεργασίας μεταξύ των φορέων.
Μέσα από αυτά τα εργαλεία, καλλιεργείται μια γενικότερη κουλτούρα καινοτομίας στον δημόσιο τομέα, καθώς διαμορφώνεται ένας χώρος διάδοσης πληροφοριών και ανταλλαγής ιδεών σχετικά με την καινοτομία, ενισχύεται η εκπαίδευση των υπαλλήλων προς αυτόν τον τομέα και προωθείται η συνεργασία μεταξύ των φορέων, με κοινό στόχο την ανάπτυξη και τη διάδοση πρακτικών καινοτομίας.
Παράλληλα, αναπτύσσεται πληροφοριακό σύστημα στη Γενική Γραμματεία Ανθρώπινου Δυναμικού Δημόσιου Τομέα με την ονομασία «Κεντρικό Σύστημα Διαχείρισης Γνώσης & Ανοικτής Καινοτομίας Δημοσίου Τομέα», καθώς και ψηφιακή βιβλιοθήκη εντός του πληροφοριακού συστήματος Καινοτομίας, με την ονομασία «Αποθετήριο Πρακτικών Καινοτομίας Δημόσιου Τομέα». Σε αυτήν εντάσσονται οι καλές πρακτικές καινοτομίας, εφόσον αξιολογηθούν και πιστοποιηθούν από τη Διεύθυνση Καινοτομίας Δημόσιου Τομέα του Υπουργείου Εσωτερικών και μπορούν να συμμετέχουν με ειδική σήμανση σε εθνικούς και διεθνείς διαγωνισμούς. Το Αποθετήριο Πρακτικών Καινοτομίας Δημόσιου Τομέα, αποσκοπεί στο να δημιουργηθεί μια βάση δεδομένων με καινοτόμες πρακτικές, ώστε να έχουν όλοι πρόσβαση σε αυτήν και παράλληλα να προβάλλονται οι καινοτόμοι φορείς, δημιουργώντας έτσι ένα κίνητρο και για τους υπόλοιπους να ακολουθήσουν παρόμοια παραδείγματα.
Όσον αφορά στο θέμα κινήτρων, το νομοσχέδιο εστιάζει ιδιαίτερα σ’ αυτό το κομμάτι, αναγνωρίζοντας την ανάγκη να διαμορφώσει μια ανταγωνιστική διαδικασία για την ανάδειξη πρωτοτύπων και καινοτομίας. Θεσπίζεται λοιπόν ο Εθνικός Διαγωνισμός Πρωτοτύπων και Καινοτομίας για την ανάδειξη των καλύτερων ιδεών που μπορούν να οδηγήσουν σε πρωτότυπες λύσεις και στη συνέχεια σε καινοτόμες δημόσιες υπηρεσίες. Με τον θεσμό του διαγωνισμού, επιτυγχάνεται η αύξηση του ενδιαφέροντος από την πλευρά των φορέων, η ενίσχυση της δημιουργικότητάς τους και φυσικά η συνεργασία και η αίσθηση της επίτευξης ενός κοινού στόχου.
Επιπλέον κίνητρο αλλά και επιβράβευση των καλών πρακτικών, αποτελεί ο θεσμός των Βραβείων Καινοτομίας που διοργανώνονται από το Υπουργείο Εσωτερικών ανά διετία με σκοπό τη βράβευση διακεκριμένων καινοτομιών. Οι συγκεκριμένες καινοτομίες έχουν προηγουμένως αναρτηθεί στο Αποθετήριο Καινοτομιών Δημόσιου Τομέα και έχουν ήδη πιστοποιηθεί με ειδική διάκριση.
Τέλος, στο πλαίσιο της παροχής κινήτρων για την δημιουργία καινοτόμων ιδεών από την πλευρά των φορέων, εντάσσεται και η πρόβλεψη ότι η καινοτομία θα θεωρείται πλέον παράγοντας αξιολόγησης των προϊσταμένων στο σύστημα στοχοθεσίας του Δημοσίου.
Και ερχόμαστε στο Μέρος Β’ με το οποίο ρυθμίζονται μια σειρά από ζητήματα, αρμοδιότητας της Γενικής Γραμματείας Ανθρώπινου Δυναμικού Δημόσιου Τομέα. Αναλυτική παράθεση των ζητημάτων αυτών θα γίνει στη συζήτηση κατ’ άρθρο, ωστόσο θα αναφέρω ενδεικτικά ότι με τις παρούσες μεταρρυθμίσεις, καλύπτονται νομοθετικά κενά που υπάρχουν σε διάφορους τομείς του Δημοσίου και συγκεκριμένα: στον τρόπο ορισμού των προϊσταμένων του συνόλου των οργανικών μονάδων των αναπτυξιακών οργανισμών των ΟΤΑ, στην παροχή εξατομικευμένης στήριξης υπαλλήλων ΑμεΑ του Δημοσίου, στην στελέχωση της ΑΑΔΕ στο πλαίσιο της υπό στοιχεία 1Γ/2022 Προκήρυξης του ΑΣΕΠ, στην συμμετοχή επιτυχόντων στον γραπτό διαγωνισμό του ΑΣΕΠ όταν αυτός διενεργείται σε δύο διακριτά στάδια, στη διευθέτηση ζητημάτων αποσπάσεων στην Εθνική Αρχή Διαφάνειας (ΕΑΔ), στον προγραμματισμό προσλήψεων ανθρώπινου δυναμικού του δημόσιου τομέα, στην στελέχωση του e-ΕΦΚΑ κατόπιν παραίτησης από ένδικα βοηθήματα ή μέσα, στη δυνατότητα προαγωγής υπηρετούντων δημοτικών αστυνομικών που συμπληρώνουν χρόνο προαγωγής από την 1η.1.2023 έως και την 30η.4.2023, καθώς και στη στήριξη των πληγέντων από το σεισμό της 27.09.2021 στο Δήμο Μίνωα Πεδιάδος Κρήτης και στη χορήγηση ειδικής άδειας γονέων σε δημόσιους και δημοτικούς υπαλλήλους λόγω θανάτου τέκνου τους.
Με το Μέρος Γ’ του παρόντος, αντιμετωπίζονται καίρια ζητήματα των ΟΤΑ α και β βαθμού, ρυθμίζονται θέματα που αφορούν στη διεξαγωγή των δημοτικών και περιφερειακών εκλογών, καθώς και στο πλαίσιο προστασίας των ζώων συντροφιάς.
Συγκεκριμένα, καθορίζεται ένα ενιαίο νομικό πλαίσιο σχετικά με την επιβολή και βεβαίωση προστίμων και την παραγραφή τους, καθώς το ισχύον πλαίσιο είναι ιδιαίτερα ασαφές. Επίσης, επιδιώκεται η απλούστευση των διαδικασιών των δήμων και η μείωση της γραφειοκρατίας σχετικά με τις διαδικασίες συνομολόγησης δανείων, την έκδοση βεβαιώσεων μόνιμης κατοικίας και αποδεικτικού ασφαλιστικής ενημερότητας σε Ο.Τ.Α., που έχουν ρυθμίσει τις οφειλές τους και ζητήματα που αφορούν σε έργα, μελέτες, προμήθειες και υπηρεσίες των Ο.Τ.Α..Επίσης, συγκεκριμενοποιούνται οι προϋποθέσεις αναγνώρισης οικισμού ως δημοτικής κοινότητας, ώστε να είναι μια ελεγχόμενη διαδικασία, ρυθμίζεται η άδικη μισθολογική μεταχείριση του προέδρου του δημοτικού συμβουλίου σε περίπτωση που επιλέξει να μη λάβει την προβλεπόμενη ειδική άδεια από τα καθήκοντά του και επιβάλλονται κυρώσεις σε καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος, τα οποία πραγματοποιούν αυθαίρετη χρήση κοινοχρήστου χώρου.
Παράλληλα, προβλέπεται η επιχορήγηση των δημοτικών επιχειρήσεων ύδρευσης – αποχέτευσης (Δ.Ε.Υ.Α.) για την εξόφληση απλήρωτων υποχρεώσεων που προέρχονται από διαταγές πληρωμής και τελεσίδικες δικαστικές αποφάσεις και αφορούν αξιώσεις από προμήθειες αγαθών ή παροχή υπηρεσιών ή εκτέλεση έργων, καθώς και η επιχορήγηση δήμων κατά των οποίων έχει εκκινήσει διαδικασία λήψης αναγκαστικών μέτρων.
Επιπλέον, επιδιώκεται η βελτίωση των νοσοκομειακών υποδομών και η ενίσχυση των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας, με τη συμμετοχή εκπροσώπου της οικείας περιφερειακής ενότητας και του οικείου ιατρικού συλλόγου στα διοικητικά συμβούλια των νοσοκομείων του Ε.Σ.Υ., ενώ για την έκδοση άδειας λειτουργίας των Κέντρων Φιλοξενίας Ασυνόδευτων Ανηλίκων καθορίζεται ως αρμόδια αρχή ο οικείος δήμος, ολοκληρώνοντας το θεσμικό πλαίσιο φιλοξενίας των ανηλίκων. Παρατείνεται για έναν χρόνο η ισχύς του αναπτυξιακού προγράμματος «ΘΗΣΕΑΣ» που καταρτίστηκε για την πραγματοποίηση επενδύσεων τοπικής ανάπτυξης από τους ΟΤΑ α βαθμού, ενώ διασφαλίζεται η απρόσκοπτη χρηματοδότηση προς τους Φορείς Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων που συμπράττουν με εταιρίες, στο πλαίσιο των Συμπράξεων Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα.
Όσον αφορά στην εκλογική διαδικασία, επιδιώκεται η αποτελεσματική ρύθμιση των σχετικών θεμάτων, με εξορθολογισμό των κωλυμάτων εκλογιμότητας και τα ασυμβίβαστα συμμετοχής στις αυτοδιοικητικές εκλογές, με κατάργηση συγκεκριμένων κατηγοριών αλλά και προσθήκη κωλύματος για τους αιρετούς που έχουν παυθεί από το αξίωμά τους για λόγους δημόσιου συμφέροντος και με μείωση του ελάχιστου απαιτούμενου ποσοστού των δημοτικών κοινοτήτων για την κατάρτιση συνδυασμού στις δημοτικές εκλογές, στο 60%.
Επιπλέον, ορίζεται η διαδικασία μεταβίβασης ακινήτων λόγω πώλησης, ή δωρεάς και ρυθμίζονται επείγοντα ζητήματα που αφορούν στη μεταφορά των μαθητών και τις διαδικασίες σύναψης δημοσίων συμβάσεων μεταφοράς μαθητών.
Στο τρίτο κεφάλαιο περιλαμβάνονται βελτιωτικές μεταρρυθμίσεις σχετικά με το πλαίσιο προστασίας των ζώων συντροφιάς, προς διευκόλυνση των ιδιοκτητών τους και με γνώμονα πάντα την ευζωία των ίδιων των ζώων. Συγκεκριμένα παρέχεται στο Εργαστήριο Φύλαξης και Ανάλυσης Γενετικού Υλικού Ζώων Συντροφιάς του Ιδρύματος Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών, διαβαθμισμένη πρόσβαση στο Εθνικό Μητρώο Ζώων Συντροφιάς, για τη συγκέντρωση, τη φύλαξη, την επεξεργασία και την ανάλυση γενετικού υλικού ιδίως σκύλων και γατών. Επιπλέον, μειώνεται το παράβολο για λήψη γενετικού υλικού από ζώα συντροφιάς, από 150 € σε 135€ και η διαφορά των 15€ αποδίδεται απευθείας από τον ιδιοκτήτη στον κτηνίατρο για τη λήψη του γενετικού υλικού. Εισάγονται ρυθμίσεις για τους σκύλους εργασίας του Λιμενικού Σώματος – Ελληνικής Ακτοφυλακής και για τον προσδιορισμό υπευθύνου διαχείρισης και φροντίδας του ζώου συντροφιάς ή ζώου άλλης κατηγορίας κατά τη διάρκεια παραμονής του σε καταφύγιο αδέσποτων ζώων, για τα πρόστιμα που επιβάλλονται σε περίπτωση παράβασης των προδιαγραφών λειτουργίας καταφύγιων ζώων συντροφιάς που λειτουργούν δήμοι, νομικά πρόσωπα αυτών ή διαδημοτικές συνεργασίες, για τη σύνθεση της Ειδικής Επιτροπής Παρακολούθησης και την ανάδειξη των μελών της. Τέλος, δίνεται παράταση στην έναρξη πλήρους λειτουργίας του Εθνικού Μητρώου Ζώων Συντροφιάς μέχρι τις 3.12.2023 και καθορίζονται νέες προθεσμίες για την έναρξη της υποχρέωσης των ιδιοκτητών να στειρώσουν το ζώο συντροφιάς ή να αποστείλουν δείγμα γενετικού υλικού του, καθώς και για την έναρξη επιβολής κυρώσεων σχετικά με παραβάσεις της υποχρέωσης.
Τέλος, με το Μέρος Δ’ ρυθμίζονται επιπλέον θέματα του Υπουργείου Εσωτερικών, όπως η χρηματοδοτική ενίσχυση του Ερευνητικού Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου Φυσικής του Στερεού Φλοιού της Γης ώστε να εκπληρώσει αποτελεσματικά το ερευνητικό του έργο και παρέχεται η δυνατότητα χρήσης ενός επιπλέον πολιτικού γραφείου σε υποψήφιους βουλευτές, το οποίο δεν βρίσκεται στην εκλογική τους περιφέρεια.
Συνοψίζοντας, το παρόν, αποτελεί ένα ακόμα εκσυγχρονιστικό νομοσχέδιο της Κυβέρνησης, ένα νομοσχέδιο απαραίτητο για την προσαρμογή του δημόσιου τομέα στα νέα δεδομένα και τις εξελίξεις που διαρκώς συντελούνται, ώστε να μπορούμε να μιλάμε για ένα Δημόσιο λειτουργικό, με υπηρεσίες σύγχρονες, που επιτέλους θα μπορούν να ανταποκρίνονται στις σύγχρονες ανάγκες των Ελλήνων πολιτών. 3,5 χρόνια τώρα, θέτουμε τις βάσεις ώστε η Ελλάδα να κάνει βήματα μπροστά σε όλους τους τομείς. Ήρθε λοιπόν η ώρα, ο Δημόσιος Τομέας να πάψει να είναι ο φτωχός συγγενής και να αποκτήσει όλα τα εχέγγυα ώστε να χαράξει τη δική του πορεία στο στίβο της καινοτομίας και της πρωτοτυπίας.
