Μετά και την «πρόταση Πανούση» σχετικά με την Τριτοβάθμια Εκπαίδευση στη Λαμία και την Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας, την οποία στηρίζει η Περιφερειακή και η Τοπική Αυτοδιοίκηση, η σύγχυση κλιμακώνεται.
Συγχέεται η «πρωτοτυπία» των προτεινόμενων πανεπιστημιακών τμημάτων, με την δυνατότητα πανεπιστημιακών τμημάτων να προωθούν την έρευνα (R&D) και την καινοτομία σε δυναμικά και αποδοτικά πεδία, και να στηρίζουν ποιοτικά και αποτελεσματικά «κανάλια» αλληλεπίδρασης με τις σύγχρονες οικονομίες και κοινωνίες της περιφέρειας και της χώρας. Πιστεύω ότι το μακροχρόνιο συμφέρον της περιοχής είναι υπέρ της ανάπτυξης τμημάτων της δεύτερης ενότητας.
Επίσης, γίνεται αναφορά σε περίπου 50 πανεπιστημιακούς που κατέθεσαν σχετικές απόψεις.
Επειδή, στο πλαίσιο των αρχικών θέσεων του κ. Πανούση απαντώντας σε σχετική πρόσκλησή του κατέθεσα και εγώ τον πυρήνα των θέσεών μου, που βρίσκεται σε «απόσταση» από την προτεινόμενη λύση, δημοσιοποιώ την επιστολή.
Λαμία 7 – 3 – 2018
Αγαπητέ κ. Πανούση,
Θεωρώντας δεδομένο ότι μιλούμε για συγκρότηση / επανα-συγκρότηση (ίδρυση / επανίδρυση) Πανεπιστημίου Στερεάς και συμπίπτοντας με την πεποίθηση που διατυπώσατε ότι το Τ.Ε.Ι. θα πρέπει να συνεχίσει να υπηρετεί το διακριτό του ρόλο στο πεδίο της Ανώτατης Εκπαίδευσης, καταθέτω τις ακόλουθες θέσεις επί του θέματος:
- Το Πανεπιστήμιο Στερεάς στην αφετηρία θα πρέπει να συγκροτηθεί με 4 Σχολές (2 Λαμία, 1 Χαλκίδα, 1 Λειβαδιά) και βασικό πυλώνα την υφιστάμενη Σχολή Θετικών Επιστημών (Λαμία). Τα δύο τμήματα και το μεταπτυχιακό (με τρείς ροές) έχουν δυναμική, και υψηλή (το παλαιό), αρκετά ικανοποιητική (το νέο και το μεταπτυχιακό) κοινωνική ζήτηση και καλή πορεία των αποφοίτων τους.
Προτείνεται η Σχολή να εμπλουτισθεί, άμεσα, με δύο νέα τμήματα:
Τμήμα Εφαρμοσμένων και Υπολογιστικών Μαθηματικών (Applied and Computational Mathematics) και
Τμήμα Εφαρμοσμένης και Υπολογιστικής Φυσικής (Applied and Computational Physics ).
Τα τμήματα αυτά, των 80-100 φοιτητών ετησίως το καθένα, θα δώσουν στέρεο επιστημονικό υπόβαθρο αλλά και προεκτάσεις και στα υφιστάμενα τμήματα του πεδίου της Πληροφορικής και των εφαρμογών της.
Τα 4 Τμήματα θα αποτελούν ισχυρή κρίσιμη μάζα στο πεδίο της υψηλής τεχνολογίας.
Πιστεύω ότι η Σχολή με τα 4 τμήματα θα συμπληρώνει την αρχιτεκτονική της Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης στη χώρα, αφού τα τμήματα
α. θα είναι διακριτά σε σχέση με τα παραδοσιακά τμήματα Μαθηματικών και Φυσικής (από τα δύο παλαιότερα εκ των οποίων μπορεί να μειωθεί ανά 50 θέσεις ο αριθμός των εισακτέων, με μεταφορά και θέσεων ΔΕΠ).
β. θα έχουν καλή αποδοτικότητα ως κοινωνικές και ιδιωτικές επενδύσεις (γι αυτό θα αποτελούν προτιμήσεις καλής ποιότητας μαθητών / φοιτητών).
γ. θα δημιουργήσουν σύγχρονο «οικοσύστημα με δομές έρευνας & τεχνολογικής ανάπτυξης (R&D), καινοτομίας στο οποίο θα συμμετέχει και το ΤΕΙ. Ένα τέτοιο «σύστημα», είναι σίγουρο ότι θα συμβάλλει στην οικονομική μεγέθυνση – ανάπτυξη της περιοχής και της χώρας.
δ. δεν είναι υψηλού δημόσιου κόστους.
ε. θα παράγουν (σύμφωνα με τη διεθνή βιβλιογραφία) ποικιλία οφελών, θετικών εξωτερικοτήτων (positive externalities) και spillovers.
- Συμφωνώ να ιδρυθεί στη Λαμία και Σχολή Πολιτικών και Διοικητικών Επιστημών με δύο Τμήματα κατά την ίδρυση του Πανεπιστημίου, ένα εκ των οποίων να είναι το Τμήμα Γεωπολιτικής που θα εμπεριέχει και μέρος του άλλου. Ως 2ο τμήμα προτείνω το Επιστήμης της Διοίκησης (ενδεχομένως σε συνδυασμό με την τεχνολογία).
- Τη Σχολή Τουριστικών Σπουδών και Ανάπτυξης με τα 2 τμήματα θα την έβλεπα στη
Λειβαδιά (να ληφθεί υπόψη ότι το 2ο προτεινόμενο τμήμα λειτουργούσε εκεί την περίοδο 2007-2013) και τη Σχολή Κοινωνικών Σπουδών με τα 2 τμήματα θα την έβλεπα στη Χαλκίδα.
Θεωρώ υποχρέωσή μου να σημειώσω ότι οι κατευθύνσεις σπουδών όπως αυτές που προτείνατε ενώ έχουν το στοιχείο της «πρωτοτυπίας», ως επενδύσεις, εκτιμώ, ότι θα είναι χαμηλής οικονομικής αποδοτικότητας (κοινωνικής και ιδιωτικής). Η συμβολή τους στην προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης της οικονομίας θα είναι χαμηλή. Εκτιμώ, ότι παρά το γεγονός ότι τα τμήματα ανοίγουν δρόμους προς κάποια νέα πεδία του πραγματικού κόσμου, τελικά οι απόφοιτοι (πχ ιστορίας πολέμων, μεταναστευτικής πολιτικής, κοινωνικής οικονομίας) θα είναι χαμηλής ζήτησης στην αγορά εργασίας, αφού οι ανάγκες δεν θα εκτείνονται στην ιδιωτική οικονομία και οι περιορισμένες συνολικές ανάγκες θα καλύπτονται και από τους αποφοίτους όμορων παραδοσιακών τμημάτων. Συνεπώς, αφού οι απόφοιτοι θα είναι εκτός πεδίων αιχμής, τα τμήματα θα είναι χαμηλής ζήτησης από τους υποψηφίους.
Τέλος, θα πρότεινα 3 ερευνητικά Ινστιτούτα στη Λαμία, στο πεδίο των Θετικών Επιστημών και της Τεχνολογίας της Πληροφορικής και βεβαίως συμφωνώ με τα Κέντρα που προτείνετε και την αυτονόητη διασπορά τους σε τόπους της περιοχής, παγκόσμιου συμβολισμού.
Στη διάθεσή σας.
Με εκτίμηση
Ομότιμος Καθηγητής Κωνσταντίνος Τσαμαδιάς
Οικονομική Αξιολόγηση Επενδύσεων και Πολιτικών στην Εκπαίδευση, τη Δια Βίου Μάθηση και την Έρευνα.
Υποσημειώνω:
Α. Δεν συμφωνώ με την πολιτική της μετονομασίας η ενσωμάτωσης των Τ.Ε.Ι. στα Πανεπιστήμια.
Β. Η Ελλάδα κακώς έσπρωχνε και σπρώχνει επί χρόνια να γίνουν τα Τ.Ε.Ι., Πανεπιστήμια.
Αν η χώρα είχε ανάγκη από Πανεπιστήμια, θα έπρεπε από την αρχή να την έχει καλύψει με Πανεπιστήμια και δεν ήταν ανάγκη να την καλύψει δια της τεθλασμένης.
Γ. Τα Τ.Ε.Ι. είχαν πεδίο δόξης λαμπρό, αρκεί να είχαν κατανοήσει την αποστολή τους και να μην ήθελαν να προσομοιάσουν προς τα Πανεπιστήμια.
Δ. Σε κάθε περίπτωση, αν οι λήπτες των αποφάσεων σπρώξουν σε οριστική κατάργηση των Τ.Ε.Ι, τότε στην περιφέρειά μας σε δεύτερο χρόνο (3-5 έτη) θα πρέπει να μελετηθεί η με κάποιο τρόπο ενσωμάτωση του Τ.Ε.Ι. στο Πανεπιστήμιο.
